Ατομική ευθύνη

Πιτσιρίκο, γεια σου και πάλι!
Είμαι πολύ παραγωγική αυτές τις μέρες! Πρέπει να σου πω οπωσδήποτε τη θεωρία μου για την ατομική ευθύνη, πρώτα όμως θα σου πω κάτι κι ελπίζω να μη με αντιπαθήσεις πολύ γι’ αυτό.

Εγώ, λοιπόν, είμαι επαγγελματίας του μάρκετινγκ, marketing expert ας πούμε.

Οι περισσότεροι νομίζουν ότι αυτό σημαίνει διαφημιστής, αλλά είμαι πολύ περισσότερα απ’ αυτό.

Η στρατηγική marketing περιλαμβάνει έρευνες, προβλέψεις, εκτιμήσεις, πολλά νούμερα, καθορισμό στρατηγικής, τακτικών και ενεργειών σε πολλά επίπεδα, ένα εξ’ αυτών η διαφήμιση – η επικοινωνία καλύτερα.

Είμαι (εγώ και οι συνάδελφοι marketers) ο εγκέφαλος που έχει σχεδιάσει ένα προϊόν, έχει αποφασίσει το κοινό στο οποίο πρέπει να το πουλήσει, έχει καθορίσει τα μέσα και τον τρόπο με τον οποίο θα το επικοινωνήσει σ’ αυτό το κοινό, και μετά αναθέτω σ’ έναν διαφημιστή να υλοποιήσει αυτό το πλάνο.

Τώρα, όπου «προϊόν» εσύ σκέψου ένα προϊόν, π.χ. ένα σαμπουάν ή ένα κινητό τηλέφωνο, αλλά σκέψου κι ένα εστιατόριο, έναν πολιτικό, μια ιδεολογία, μια τραγουδίστρια, μια νέα τάση στη μόδα ή σε οποιονδήποτε τομέα, μια νέα τεχνολογία… οτιδήποτε, πραγματικά οτιδήποτε – ακόμα κι έναν blogger (χα!).

Όλα είναι marketing.

Ακόμα κι όταν κάποιος δεν το κάνει συνειδητά ή με τη βοήθεια κάποιου επαγγελματία όπως εγώ, βασικές αποφάσεις και στρατηγικές marketing καθορίζονται και υλοποιούνται καθημερινά, παντού γύρω μας.

Ο ζητιάνος στο δρόμο που φοράει ρούχα ξένα πάνω του, συχνά βρώμικα και κρατάει ένα φαγωμένο, μισοσκισμένο χαρτόνι με ένα κακογραμμένο «ΕΧΩ 3 ΠΕΔΙΑ ΠΕΙΝΑΟ ΒΟΗΘΙΣΤΕ ΜΑΣ», περνάει το μήνυμά του με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο για να ενεργοποιήσει την επιθυμητή αντίδραση του κοινού του: ο περαστικός καταγράφει υποσυνείδητα τα βρώμικα, ξένα ρούχα – από δωρεά προφανώς – το κακόμοιρο ύφος, το ανορθόγραφο «ΠΕΙΝΑΟ» και κάνει συνειρμούς για τη δύσκολη ζωή που ζει ο επαίτης.

Η αναφορά στα παιδιά ενεργοποιεί τις πιο ευαίσθητες ανθρώπινες πλευρές μας, αλλά και την ενοχή μας για την προνομιούχα ζωή που ζούμε εμείς σε σχέση μ’ αυτόν.

Κι έτσι συχνά δίνουμε τα 50 μας λεπτά και νιώθουμε καλύτερα.

Με 50 λεπτά μπορεί κανείς να πάει σ’ ένα βιβλιοπωλείο και να ζητήσει να του τυπώσουν και να του πλαστικοποιήσουν μια σελίδα Α4 που να γράφει «ΕΧΩ 3 ΠΑΙΔΙΑ, ΠΕΙΝΑΩ, ΒΟΗΘΗΣΤΕ ΜΑΣ».

Αλλά τότε το μήνυμα δε θα είναι εξίσου αποτελεσματικό, γιατί δε θα δημιουργεί τους συνειρμούς που είπαμε παραπάνω.

Νομίζω καταλαβαίνεις τι λέω.

Συχνά κατηγορούμαστε, εμείς του marketing, ότι λέμε ψέματα ή ότι δημιουργούμε πλασματικές ανάγκες για να πουλήσουμε το προϊόν μας.

Αυτό είναι εν μέρει μόνο αλήθεια.

Κατ’ αρχάς, δεν μπορούμε να πούμε ψέματα, γιατί υπάρχουν νόμοι που το απαγορεύουν, και καραδοκεί κι ο ανταγωνισμός που θα μας καταγγείλει, αν όχι ο καταναλωτής, και υπάρχουν επίσης και επιχειρηματίες που αντιλαμβάνονται ότι το ψέμα δε μπορεί να σε πάει πολύ μακριά, και υπάρχουν και επιχειρηματίες με ήθος και αρχές, όσο κι αν σου φανεί περίεργο.

Όσον αφορά στις πλασματικές ανάγκες, η θεωρία βασίζεται στην ιεράρχηση των αναγκών του Maslow που αποτυπώνεται σε μια πυραμίδα και είναι η εξής:

Πρωτίστως ο άνθρωπος κινητοποιείται από τις βασικές ανάγκες επιβίωσης και ασφάλειας.

Αφού εξασφαλίσει αυτά, περνάει στο επόμενο, ανώτερο επίπεδο, επιδιώκοντας την κοινωνικότητα, τη συντροφικότητα, τις ανθρώπινες σχέσεις.

Εφόσον καλύπτει κι αυτές τις ανάγκες, πλέον επιδιώκει την εκτίμηση και την αποδοχή από τους άλλους, κι αν αισθάνεται καλυμμένος και σ’ αυτό το επίπεδο, περνάει πλέον στο κυνήγι της αυτοπραγμάτωσης και ολοκλήρωσης του εαυτού του σε ένα ανώτερο επίπεδο.

Δεν μπορείς, λ.χ. να ασχολείσαι με θέματα αυτοεκτίμησης και προσωπικής επιτυχίας, αν δεν έχεις στέγη η τροφή στο τραπέζι σου – είναι λογικό νομίζω.

Στις δυτικές, αναπτυγμένες κοινωνίες θεωρητικά έχουμε – ή είχαμε λύσει, μάλλον – τα θέματα επιβίωσης και ασφάλειας, και πλέον τα βαθύτερά μας κίνητρα ήταν να ανήκουμε σε μια ομάδα, να απολαμβάνουμε την εκτίμηση και το θαυμασμό του περιβάλλοντός μας, αλλά και να φτάσουμε σε ένα προσωπικό αίσθημα εσωτερικής ολοκλήρωσης και επίτευξης του εαυτού που επιθυμήσαμε.

Εκεί, λοιπόν, ερχόμουν εγώ με τη σωστά σχεδιασμένη επικοινωνιακή στρατηγική μου, με ένα ωραίο σποτάκι με ψαγμένη μουσική, με χαμηλωμένα, ζεστά φώτα και την εικόνα ενός ωραίου ώριμου άντρα που ατένιζε το άπειρο με ένα ποτήρι στο χέρι, και σου έλεγα με μια βαθιά, αρσενική φωνή: «οι πραγματικοί άντρες πίνουν αυτό το ουίσκι».

Αν ήθελες να νιώσεις πραγματικός άντρας, έμπαινες μέσα στο μπαρ και πήγαινες και παράγγελνες αυτό το ουίσκι.

Με δύο πάγους.

Γιατί ένας πραγματικός άντρας ξέρει ακριβώς πώς πίνει το ουίσκι του.

Ένας πραγματικός άντρας επίσης οδηγεί αυτό το αυτοκίνητο -παρόλο που και οποιοδήποτε άλλο θα τον πήγαινε μια χαρά στο χωριό του-, κι αν είναι και επιτυχημένος, φοράει αυτή τη μάρκα ρούχων και καπνίζει αυτό το πούρο.

Ακόμα καλύτερα αν αυτό το ουίσκι, αυτό το αυτοκίνητο κι αυτή η μάρκα ρούχων κόστιζε τα διπλάσια από την άλλη που κατανάλωνε η πλειοψηφία του αντρικού πληθυσμού.

Γιατί ο πραγματικός άντρας ξέρει να ξεχωρίζει. Και μπορεί να πληρώσει γι’ αυτό.
Καλό, ε;

Οι ανάγκες, λοιπόν, δεν ήταν ψεύτικες, ούτε τις δημιουργούσα εγώ και οι συνάδελφοι.

Οι ανάγκες υπήρχαν, βαθιά κρυμμένες μέσα μας, κι εμείς σου δείχναμε έναν τρόπο να τις καλύψεις: με το να αγοράσεις το ουίσκι / αυτοκίνητο / ρούχο / πούρο μας.

Υπήρχαν κι άλλοι τρόποι να τις καλύψεις;

Φυσικά!

Ένας πραγματικός άντρας μπορεί να κάνει ευτυχισμένη τη γυναίκα που έχει δίπλα του, με το να την ακούει, να τη σέβεται και να τη φροντίζει, να την αγαπάει και να την κάνει να νιώθει η πιο σημαντική γυναίκα στον κόσμο (γιατί και η γυναίκα έχει τις αντίστοιχες ανάγκες).

Και δε χρειάζεται τίποτε άλλο για να είναι πραγματικός άντρας.

Αλλά εσένα δε σου έφτανε αυτό. Δε σ’ ένοιαζε να καταλάβεις τις ανάγκες της γυναίκας σου· σ’ ένοιαζε η γυναίκα δίπλα σου να έχει στητό βυζί και κώλo, κι άμα ήταν και ξανθιά, ακόμα καλύτερα, γιατί έλαμπε μέσα στα μπαρ που έπινες το ουίσκι σου με δύο πάγους.

Για να την ικανοποιείς, της έπαιρνες ακριβά δώρα, τα οποία δείχνατε και οι δύο στους κύκλους σας, με ελαφρώς σηκωμένα τα φρύδια.

Έτσι έβλεπαν οι άλλοι ότι είσαι ένας πραγματικός, επιτυχημένος άντρας – γιατί και η μoυνίτσα τεκμήριο επιτυχίας ήταν, βέβαια.

Δε φταίω εγώ για τις επιλογές σου.

Εγώ σου έδειξα έναν τρόπο· υπήρχαν κι άλλοι, αλλά εσύ επέλεξες τον γρήγορο, εύκολο και επιφανειακό δρόμο της κατανάλωσης, που θα έδειχνε στους άλλους ότι είσαι πραγματικός άντρας.

Αυτό οδήγησε, όπως αντιλαμβάνεσαι, στην τηλεόραση με τα πρωινάδικα, τα μεσημεριανάδικα και τα ριάλιτι, τις ξανθιές σελέμπριτις, βιζιτούδες και μη, τους καβαλάρηδες των SUV του Κολωνακίου, τις λίστες για το τι πρέπει να έχεις κάνει μέχρι τα 30 – ή τα 40 – που κυρίως περιελάμβαναν περισσότερη κατανάλωση διαφόρων αγαθών, υπηρεσιών και ιδεών lifestyle γενικώς.

Δεν υπήρχε λόγος να κάτσει κανείς να διαβάσει τον «ανθρωπολογικό τύπο της αποανάπτυξης-τοπικοποίησης» – τι μ@λακίες είν’ αυτές;

Αφού μπορούσε να αγοράσει ένα ρολόι αξίας 3.000 ευρώ και να πάει στη Μύκονο το καλοκαίρι με άσπρο λινό παντελόνι και μια χαλαρή λινή πουκαμίσα από πάνω, κρατώντας από τη μέση τη μαυρισμένη μουνίτσα με το χρυσό σανδάλι αξίας 270 ευρώ – αγορασμένα όλα απ’ το Μιλάνο σ’ ένα πρόσφατο ταξίδι – αστραπή «για τα καλοκαιρινά μας ψώνια, καλέ!».

Δεν σου ‘φτανε ο μισθός σου; Κανένα πρόβλημα!

Οι τράπεζες σου έδιναν αφειδώς χρήμα για να καταναλώσεις ουίσκι και ρολόγια και πούρα και διακοπές και μoυνίτσες.

Αυτές ήταν οι επιλογές σου.

Λούσου τες τώρα.

Ούτε εγώ φταίω, ούτε οι τράπεζες φταίνε, ούτε ο Σημίτης, Παπανδρέου, Καραμανλής, Σαμαράς, Τσίπρας.

Εσύ έχεις την ευθύνη των επιλογών σου.

Εσύ επέλεξες να καταναλώσεις το ουίσκι μου, το κενό γκομενάκι, το διακοποδάνειο της τράπεζας και την παρέα που προανέφερα.

Μπορούσες να πάρεις τσίπουρο χύμα από έναν φίλο στην Κρήτη και να πας στο χωριό σου να το πιείς στην αυλή σου, δίπλα σε μια καστανούλα με στρογγυλό πρόσωπο, και στις εκλογές να ψηφίσεις οικολόγους εναλλακτικούς, ή όποιον άλλον ταίριαζε στην ιδεολογία σου και είχε θέσεις που θα βελτίωναν την κοινωνία στην οποία ζούσες, ισότιμα και δίκαια για όλους.

Αλλά δεν είχες ιδεολογία· δε σε απασχόλησε καν το θέμα της βελτίωσης της κοινωνίας και πώς εσύ θα μπορούσες να συνεισφέρεις σ’ αυτό. Ιδεολογία σου ήταν το χρήμα.

(Όχι εσένα, Πιτσιρίκο, ξέχασα να στο πω αυτό. Δεν ήσουν εσύ αυτός ο παπάρας, ούτε εγώ η μoυνίτσα με το χρυσό σανδάλι, ούτε βέβαια οι αναγνώστες του μπλογκ σου, που είμαστε όλοι γαμάτοι και ξεφύγαμε από την παγίδα του επιφανειακού καταναλωτισμού. Χάριν ευκολίας χρησιμοποιώ αυτά τα πρόσωπα. Να μην παρεξηγηθούμε κιόλας…)

Η ιδεολογία μας αυτή, η έλλειψη ιδεολογίας μάλλον, οδήγησε σ’ αυτό που ζούμε τώρα παγκοσμίως, που, όσο συνέβαινε, εμάς δε μας απασχολούσε καν, και απλά παρασυρθήκαμε, γλυστρήσαμε αποχαυνωμένοι μέσα στο σημερινό «Έτσι είναι».

Ο Ηλίας έχει δίκιο, κάπως έτσι πρέπει να αισθάνονταν κι οι δεινόσαυροι 4 λεπτά πριν ο μετεωρίτης τους εξαφανίσει για πάντα. Μακάριοι. Άρχοντες του κόσμου.

Μόνο που οι δεινόσαυροι δεν έφταιγαν σε τίποτα, δεν είχαν καμία ευθύνη για την πορεία του μετεωρίτη. Εμείς έχουμε.

Έχουμε την ευθύνη των επιλογών μας.

Την προσωπική ευθύνη γι’ αυτό που είμασταν και γι’ αυτά που κάναμε.

Ως άτομα και ως μέλη μιας κοινωνίας ή ενός πλανήτη.

Την ατομική μας ευθύνη μέσα στις κοινωνίες και συλλογικότητες που ανήκουμε, και που η πορεία τους καθορίστηκε από το σύνολο των επιλογών των μελών του.

Αυτό είναι η ατομική ευθύνη.

Θα μου πεις τώρα: «Εγώ φταίω; Τι λες μωρέ; Αυτό ήταν από χρόνια το σχέδιο των πολιτικών, των εβραίων, των σοφών της Σιών, της λέσχης Μπίλντενμπεργκ, των σκιωδών αρχόντων της Νέας Τάξης Πραγμάτων, των ισλαμιστών, των ολιγαρχών, του Τσάρου, των Νεφελίμ, των εξωγήινων…», βάλε όποιον θες για σχεδιαστή, υποκινητή και υπαίτιο της κατάντιας μας.

Μπορεί να είναι κι έτσι.

Κάποιοι μπορεί όντως να είχαν συλλάβει αυτό το σχέδιο και να το υλοποίησαν με τόση μαστοριά.

Μας έδειξαν το δρόμο της αρετής και της κακίας· ο πρώτος ανηφορικός και δύσβατος, ο δεύτερος φαρδύς και κατηφορικός.

Εμείς, πάντως, κατηφορίσαμε με ευκολία – και μεγάλη ευχαρίστηση έχω να πω!

Μπορεί και να μου πεις: «Εμένα αυτά μου σέρβιραν, η παιδεία είναι ένα σύστημα που δε δημιουργεί σκεπτόμενους ανθρώπους, οι πολιτικοί μου υπόσχονταν άλλα και τελικά εξυπηρετούσαν άλλα συμφέροντα, αυτά έβλεπα, αυτά διάβαζα, που να ξέρω, πώς να σκεφτώ ότι…» κλπ, κλπ, κλπ.

Εν μέρει θα έχεις δίκιο.

Ειδικά εδώ, στην περιούσια χώρα που έβγαλε φιλόσοφους, επιστήμονες και στοχαστές, αιώνες τώρα ζούμε κι αναπνέουμε με το «έχει ο θεός / άμα θέλει η χάρη Του / δόξα τω θεώ» και άλλα τέτοια.

Έπρεπε να διαβάζουμε Καζαντζάκη, που είπε «Να την αγαπάς την ευθύνη. Να λες εγώ, εγώ μονάχος μου θα σώσω τον κόσμο όλο. Αν χαθεί, εγώ θα φταίω», και είπε και «Θεό έχεις μέσα σου, κακομοίρη άνθρωπε, Θεό κουβαλάς και δεν το ξέρεις».

Αλλά ο Καζαντζάκης αφορίστηκε από την Εκκλησία (δεν συνέβη αυτό, βέβαια, αλλά αυτό πιστεύεται).

Ήταν άθεος και οι ιδέες του προκλητικές.

Ε, βέβαια. Απαιτούσε απ’ τον άνθρωπο ατομική ευθύνη, μας είπε ότι ο θεός είναι μέσα μας, κι όχι στις εκκλησίες, κι αυτό ήταν αρκούντως ενοχλητικό.

Έξω απ’ τα σχολεία ο Καζαντζάκης, λοιπόν, κι απ’ τα κλασσικά μας αναγνώσματα.

Διαβάσαμε βέβαια Κοέλο, που είπε «όταν επιθυμείς κάτι πάρα πολύ, το σύμπαν θα συνωμοτήσει για να το αποκτήσεις».

Όχι όλο το βιβλίο, όμως, γιατί αν διαβάζαμε όλο το βιβλίο θα ξέραμε ότι ο ήρωας του Κοέλο, για να κάνει το σύμπαν να συνωμοτήσει, παράτησε τα πρόβατα που έβοσκε και σηκώθηκε και ξεκίνησε ένα ταξίδι που τον οδήγησε χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από ‘κει που ήταν.

Όχι, το βαθυστόχαστο γνωμικό για το σύμπαν μας ήταν αρκετό.

Και καθόμασταν και ξύναμε τ’ αρxίδια μας, περιμένοντας το σύμπαν να κάνει τη δουλειά για μας.

Ή τη μανούλα. Την Ελληνίδα Μάνα, την καταστροφή της ελληνικής κοινωνίας, που μας σταύρωνε βγαίνοντας απ’ την πόρτα, επέλεγε επάγγελμα για μας, αγόραζε τα βρακιά μας μέχρι 30 χρονών, διάλεγε περιοχή και σπίτι για να ζήσουμε και μας έκανε πόλεμο αν το ταίρι μας δεν ήταν του γούστου της.

Όλη η κουλτούρα μας είναι απογυμνωμένη από την ατομική ευθύνη.

Δε σου αρέσει η δουλειά που κάνεις;

Η μάνα σου φταίει που διάλεξε εκείνη, ή το σύστημα που δε σε βοήθησε.

Ή το σύμπαν, που δε σε πήρε απ’ το χέρι να πας να παλέψεις και να φας τα μούτρα σου μέχρι να βρεις τη δουλειά που αγαπούσες, αλλά σ’ άφησε να φιλήσεις κατουρημένες ποδιές για μια θεσούλα που σιχαίνεσαι.

Την έχασες τη δουλίτσα σου και τώρα τι θα κάνεις, χωρίς πτυχίο, χωρίς αγγλικά, χωρίς καμία ικανότητα και κατάρτιση;

Φταίει η μάνα σου, γιατί σ’ έβαλε στη δουλειά του μπάρμπα σου, που δεν απαιτούσε τίποτα, κι έτσι έμεινες κι εσύ μέτριος, ανύπαρκτος, άχρηστος στην αγορά εργασίας…

Δε σε καυλώvει η γυναίκα σου;

Ντάξ, ποτέ δε σ’ έφτιαχνε ιδιαίτερα, αλλά ήταν καλό κορίτσι, είχε και σπίτι, ήταν κόρη μιας φίλης της μαμάς, καλή οικογένεια, νοικοκύρηδες…

Η χώρα σου ξεπουλήθηκε;

Αυτά τα τομάρια οι πολιτικοί, οι πουλημένοι στους ολιγάρχες, που έλεγαν ψέματα κι ακολουθούσαν οργανωμένο σχέδιο.

Όχι εσύ, ποτέ εσύ, κακομοίρη Έλληνα.

Παπάρα.

Όλα ήταν στο χέρι σου. Όλα ήταν επιλογές σου.

Να μη σπούδαζες αυτό που ήθελε η μανούλα, να μην πήγαινες στο μαγαζί του μπάρμπα.

Να καθόσουνα να φας τον κώλο σου ή τα χέρια σου μέχρι να γίνεις ο καλλιτέχνης, ο επιστήμονας ή ο τεχνίτης που ήθελες.

Να παντρευόσουνα εκείνη τη φευγάτη, που ήθελε πολλά αρxίδια για να την κρατήσεις.

Να διάβαζες Καζαντζάκη.

Να ‘παιρνες τον κώλο σου και ν’ ανέβαινες το δρόμο της αρετής, να πάλευες γι’ αυτά που επιθυμούσες, γι’ αυτά που πίστευες.

Θα ήσουνα καλύτερος τώρα.

Κι αν δεν είχες δουλειά εδώ, θα σηκωνόσουν να φύγεις, να πας έξω, εκεί που εκτιμώνται οι άξιοι επαγγελματίες.

Θα ήσουνα και καλύτερος άνθρωπος, πιο γεμάτος, πιο χαρούμενος, πιο ανθρώπινος, ελεύθερος.

Θα είχες δύναμη και κουράγιο να αγωνιστείς ξανά, ακόμα και μέσα στη χειρότερη κρίση που γνώρισε η ανθρωπότητα.

Και δε θα σ’ ένοιαζε αν υπήρχε οργανωμένο σχέδιο, ούτε θα ακουμπούσες σε θεωρίες συνωμοσίας για να δικαιολογήσεις την ανεπάρκεια και το φόβο σου.

Εσύ θα αγωνιζόσουν για μια καλύτερη ζωή, για έναν καλύτερο εαυτό, για έναν καλύτερο κόσμο για σένα και για τους άλλους.

Γιατί αν δεν ήσουν ένα άβουλο και φοβισμένο ανθρωπάριο, αν όλοι δεν είμασταν αδύναμοι και άμοιροι ευθυνών, ο κόσμος μας θα ήταν καλύτερος. Ο κόσμος μας δε θα ήταν έτσι.

Αυτή είναι η ατομική μας ευθύνη.

Και ο λόγος που έγραψα όλ’ αυτά, δεν είναι για να ενισχύσω τα αισθήματα ενοχής μας. Καθόλου μάλιστα.

Είναι για να πω ότι εμείς πάντα είχαμε τη δύναμη, και τη χρησιμοποιήσαμε λανθασμένα.

Είχαμε τις επιλογές και κάναμε την λάθος επιλογή. Κακώς. Πολύ κακώς. Αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι είχαμε τις επιλογές, είχαμε τη δύναμη.

Την έχουμε και τώρα.

Ήμασταν παπάρες, ας το παραδεχτούμε.

Κι ας αγωνιστούμε για να γίνουμε καλύτεροι.

Ας παλέψουμε να φτάσουμε στην αυτοπραγμάτωση, όχι αγοράζοντας ρολόι και ουίσκι, αλλά ανοίγοντας το πνεύμα μας και κοτώντας το φόβο κατάματα· κι ο φόβος θα φοβηθεί και θα φύγει*.

Ας ενώσουμε τις ελεύθερες και σκεπτόμενες και υπεύθυνες φωνές μας με άλλες ελεύθερες και σκεπτόμενες και υπεύθυνες φωνές.

Έχουμε τα πινέλα, έχουμε τα χρώματα, ας ζωγραφίσουμε τον Παράδεισο κι ας μπούμε μέσα*.

Έφη

* Καζαντζάκης

Υ.Γ. Πιτσιρίκο, τι κείμενο ήταν αυτό! Συγγνώμη, είναι τεράστιο, το ξέρω, αλλά δε μπορούσα να σταματήσω. Δε μπορώ ούτε να το ξαναδιαβάσω. Άμα, διαβάζοντάς το, βρεις ότι οι σκέψεις μου είναι σαν μια παρέα πιτσιρίκια που κουτρουβαλάνε άναρχα τον κατήφορο ουρλιάζοντας, μάλλον θα έχεις δίκιο. Δε διορθώνω ούτε κόμμα. Σε φιλώ.

(Αγαπητή Έφη, είναι τέλειο το κείμενό σου. Σούπερ. Δώσε πόνο! Έφη, θα σου πω τώρα ένα μυστικό αλλά μην το πεις πουθενά. Κι εγώ Marketing σπούδασα. Μάλιστα, ήταν το μοναδικό μάθημα που έπαιρνα δέκα. Για να είμαι ειλικρινής, δεν μπορώ με τίποτα -ούτε τότε μπορούσα- τα Οικονομικά και το Marketing. Βασικά, η Οικονομία δεν έχει πια καμία σχέση με την οικονομία. Έφη, στην ιεράρχηση των αναγκών του Maslow, μου συμβαίνει κάτι περίεργο. Έχω χορτάσει εκτίμηση -πραγματικά, είναι ο μόνος τομέας στον οποίο δεν έχω κανένα παράπονο- αλλά δεν είμαι μακριά από τον κίνδυνο να μην έχω να φάω και κάπου να μείνω. Εντάξει, έχω φίλους -και καλούς αναγνώστες- που θα με φιλοξενήσουν, αλλά καταλαβαίνεις τι εννοώ. Φαντάζεσαι να γίνω ο πρώτος άστεγος που θα χαίρει εκτίμησης; “ΕΧΩ ΕΝΑ ΜΠΛΟΓΚ ΚΑΙ ΠΕΙΝΑΩ. ΒΟΗΘΗΣΤΕ ΜΕ”. Τέλειο θα ήταν. Έφη, γράφε. Πραγματικά, χαίρομαι. Όπως το πάτε εσύ και ο Ηλίας, θα γράφετε οι δυο σας στο μπλογκ, και εγώ θα γράφω μια φορά τον μήνα. Να σας δώσω και τους κωδικούς να μπαίνετε, ώστε να μην χρειάζεται να κάνω τον κόπο να ανεβάζω εγώ τα κείμενά σας. Σε ευχαριστώ πολύ, Έφη. Την αγάπη μου και την εκτίμησή μου.)

Το pitsirikos.net χρειάζεται τη βοήθειά σου

Στήριξε οικονομικά το pitsirikos.net, αν θεωρείς πως καλό είναι να υπάρχουν στην Ελλάδα και κάποιες φωνές που δεν δουλεύουν για τον Μαρινάκη, τον Αλαφούζο, τον Σαββίδη και τα άλλα παιδιά, οπότε μπορεί να διαβάσεις ή να ακούσεις κάτι διαφορετικό από αυτό που συμφέρει τους ολιγάρχες. Οι τρόποι στήριξης εδώ.