Το πέταγμα στην ελευθερίαν

«Μη θρηνείς μάνα, πεθαίνω για την Ελλάδα».
Μεσάνυχτα, τελευταία λόγια στη μητέρα του, λίγο πριν να πετάξει για την αιωνιότητα…

Την 1η Απριλίου 1953, όπως σ΄ όλο το τότε κραταιό Ηνωμένο Βασίλειο, έτσι και στη Κύπρο που ήταν αποικία, θα γιορταζόταν πανηγυρικά, η στέψη της Α.Μ. βασίλισσας Ελισάβετ.
Ο 15χρονος τότε, μαθητής Ευαγόρας, μη αντέχοντας τον εγγλέζικο ζυγό, αναρριχάται στον ιστό, κατεβάζει και σκίζει την αγγλική σημαία.
Για αυτή του την ανατρεπτική πράξη, συλλαμβάνεται, αλλά αφήνεται ελεύθερος λόγω της νεαρής του -μάλλον παιδικής- ηλικίας.
Δεν πτοείται αλλά συνεχίζει την αντιστασιακή του δράση, διοργανώνοντας μαθητικές διαδηλώσεις ενάντια στη Αγγλοκρατία
.
Συλλαμβάνεται ξανά από τους Άγγλους και κατηγορείται για οχλαγωγία.

Μια μέρα πριν τη δίκη, μπαίνει κρυφά στο σχολείο του στη Πάφο και αφήνει στην έδρα, ένα σημείωμα.

“Παλιοί συμμαθηταί,
Αυτή την ώρα κάποιος λείπει ανάμεσά σας, κάποιος που φεύγει αναζητώντας λίγο ελεύθερο αέρα, κάποιος που μπορεί να μη τον ξαναδείτε παρά μόνο νεκρό. Μην κλάψετε στον τάφο του. Δεν κάνει να τον κλαίτε. Λίγα λουλούδια του Μαγιού σκορπάτε του στον τάφο. Του φτάνει αυτό ΜΟΝΑΧΑ.

Θα πάρω μιαν ανηφοριά, θα πάρω μονοπάτια να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη λευτεριά. Θ’ αφήσω αδέλφια, συγγενείς, τη μάνα, τον πατέρα μες στα λαγκάδια πέρα και τις βουνοπλαγιές.
Ψάχνοντας για την λευτεριά, θα’ χω παρέα μόνη κατάλευκο το χιόνι, βουνά και ρεματιές. Τώρα κι αν είναι χειμωνιά, θα ‘ρθει το καλοκαίρι τη λευτεριά να φέρει σε πόλεις και χωριά.
Θα πάρω μιαν ανηφοριά, θα πάρω μονοπάτια να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη λευτεριά. Τα σκαλοπάτια θ’ ανεβώ, θα μπω σ’ ένα παλάτι το ξέρω, θα’ ναι απάτη, δε θα’ ναι αληθινό.
Μες στο παλάτι θα γυρνώ, ώσπου να βρω τον θρόνο βασίλισσα μια μόνο θα κάθεται σ’ αυτόν. Κόρη πανώρια θα της πω, άνοιξε τα φτερά σου και πάρε με κοντά σου, μονάχα αυτό ζητώ.

Γειά σας παλιοί συμμαθηταί. Τα τελευταία λόγια τα γράφω σήμερα για σας. Κι όποιος θελήσει για να βρει ένα χαμένο αδελφό, έναν παλιό του φίλο, ας πάρει μιαν ανηφοριά ας πάρει μονοπάτια να βρει τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά. Με την ελευθερία μαζί, μπορεί να βρει και μένα. Αν ζω, θα με βρει εκεί.

Ευαγόρας Παλληκαρίδης”

Σε ηλικία 17 χρόνων, εγκαταλείπει το σχολείο και εντάσσεται στις αντάρτικες ομάδες της ΕΟΚΑ, που μάχονται για την ελευθερία της Κύπρου από τους Άγγλους και την ένωση με την μητέρα Ελλάδα.

Στις 16 Δεκεμβρίου του 1955, επικηρύχθηκε από τους Άγγλους, με το τεράστιο για εκείνη την εποχή, ποσό των 5.000 λιρών.

Στις 18 Δεκεμβρίου 1956 μαζί με άλλους δύο συναγωνιστές του, ενώ μεταφέρουν όπλα και τρόφιμα, βρίσκονται αντιμέτωποι με μια, αγγλική περίπολο.

Οι συναγωνιστές του Ευαγόρα καταφέρνουν να διαφύγουν, όχι όμως και ο ίδιος που συλλαμβάνεται και κατηγορείται για κατοχή και διακίνηση οπλισμού· είχε στην κατοχή του ένα οπλοπολυβόλο Μπρεν, μαζί με 3 γεμιστήρες γεμάτες.

Η δίκη του ορίζεται για τις 25 Φεβρουαρίου. Στη αίθουσα του Δικαστηρίου, ο Παλληκαρίδης, δεν αφήνει κανένα περιθώριο στους δικηγόρους του, να τον υπερασπιστούν, αφού, παρά τις αντιρρήσεις τους, παραδέχεται την ενοχή του, λέγοντας στον Δικαστή:

«Γνωρίζω ότι θα με κρεμάσετε… Ό,τι έκαμα, το έκαμα ως Έλλην Κύπριος, όστις ζητεί την Ελευθερίαν του. Τίποτα άλλο».

Απαγχονίστηκε στις 14 Μαρτίου 1957, σε ηλικία μόλις, 19 ετών.

Ήταν ο νεαρότερος αλλά και ο τελευταίος αγωνιστής που απαγχονίστηκε από τους Άγγλους.

Λίγες ώρες πριν να οδηγηθεί στην αγχόνη, γράφει:

«Θ΄ ακολουθήσω με θάρρος τη μοίρα μου. Ίσως αυτό να ναι το τελευταίο μου γράμμα. Μα πάλι δεν πειράζει. Δεν λυπάμαι για τίποτα. Ας χάσω το κάθε τι. Μια φορά κανείς πεθαίνει. Θα βαδίσω χαρούμενος στην τελευταία μου κατοικία. Τι σήμερα, τι αύριο; Όλοι πεθαίνουν μια μέρα. Είναι καλό πράγμα να πεθαίνει κανείς για την Ελλάδα. Ώρα 7:30. Η πιο όμορφη μέρα της ζωής μου. Η πιο όμορφη ώρα. Μη ρωτάτε γιατί».

Τραγουδά τον Εθνικό Ύμνο.

Δύο λεπτά αργότερα, η καταπακτή ανοίγει και ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης, περνά στην αιωνιότητα.

Ρώτησε τα μάτια που δακρύζουν, κάποια αλήθεια να σου πουν, κλαίνε πικρά να σ’ αντικρίσουν γιατί μπορεί να σ’ αγαπούν.
Την Ελλάδα αγαπώ αλλά κι εσένα μ’ έναν έρωτα μεγάλο, αληθινό, τα γαλάζια σου τα μάτια, τα θλιμμένα, τον καθάριο της, θυμίζουν, ουρανό.
Ρώτησε εκείνη, φλογισμένο όταν σε δουν, γιατί σιωπούν, θα κινηθούν κι’ αυτά θλιμμένα για να σου πουν πως σ’ αγαπούν. Την Ελλάδα αγαπώ αλλά κι εσένα μ’ έναν έρωτα μεγάλο, αληθινό, τα γαλάζια σου τα μάτια, τα θλιμμένα, τον καθάριο της, θυμίζουν, ουρανό.

Αυτός ήταν, ο άριστος μαθητής, ο ποιητής, ο αθλητής, ο αγωνιστής, και αυτός θα ΄ναι ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης, ο δικός μας ήρωας. (26 Φεβρουαρίου 1938 – 14 Μαρτίου 1957)

Ο τάφος του βρίσκεται στα Φυλακισμένα Μνήματα στη Λευκωσία.

Αναξαγόρας

(Αγαπητέ Αναξαγόρα, την ιστορία του Ευαγόρα Παλληκαρίδη την έμαθα από έναν δάσκαλό μου που ήταν κομμουνιστής. Αυτός μας μίλησε για τον Ευαγόρα Παλληκαρίδη. Για τον Ευαγόρα που πήρε μιαν ανηφοριά, που πήρε μονοπάτια, να βρει τα σκαλοπάτια που πάν’ στη λευτεριά. Δεν γράφω κάτι άλλο γιατί είμαι πολύ προσεκτικός για αυτούς που έχυσαν το αίμα τους για τις ιδέες τους, χωρίς να περιμένουν κανένα αντάλλαγμα. Στην Ελλάδα σήμερα -και όχι μόνο σήμερα- πολλοί κάνουν καριέρα με τους αγώνες και το αίμα των άλλων. Λένε ναι σε όλα, προσκυνούν καθημερινά και υμνούν αυτούς που δεν προσκύνησαν ποτέ κανέναν. Να είσαι καλά. Την αγάπη μου.)

Το pitsirikos.net χρειάζεται τη βοήθειά σου

Στήριξε οικονομικά το pitsirikos.net, αν θεωρείς πως καλό είναι να υπάρχουν στην Ελλάδα και κάποιες φωνές που δεν δουλεύουν για τον Μαρινάκη, τον Αλαφούζο, τον Σαββίδη και τα άλλα παιδιά, οπότε μπορεί να διαβάσεις ή να ακούσεις κάτι διαφορετικό από αυτό που συμφέρει τους ολιγάρχες. Οι τρόποι στήριξης εδώ.