Καουμπόιδες και Ινδιάνοι
Σκεφτόμουν λοιπόν, φίλε μου Πιτσιρίκο, τα φοβερά επακόλουθα του δικαιωματισμού στις δυτικές κοινωνίες. Χρόνια μετά την εμφάνισή του στο προσκήνιο, η μία “νίκη” διαδέχεται την άλλη συμπληρώνοντας τον καμβά μιας συνολικής και αμετάκλητης ήττας.
Έχουμε φτάσει στο σημείο που διάφορες ομάδες και ομαδούλες σχηματίζονται και διαλύονται σε χρόνο μηδέν, αντιδικούν και συμφιλιώνονται με σχεδόν παρανοϊκό τρόπο, ψάχνοντας συνεχώς θέματα που θα ενώσουν λίγους απέναντι σε κάποιους άλλους, αφήνοντας την κοινωνία να μοιάζει με ένα πολυδιασπασμένο σύνολο.
Τα κοινωνικά και ανθρώπινα δικαιώματα έχουν δώσει την θέση τους σε εκατοντάδες κιόσκια και ομπρέλες διαφόρων δικαιωματιστών, όπου εκατομμύρια άνθρωποι μετακινούνται από την μία ομπρελίτσα στην άλλη την ώρα που οι έμποροι δικαιωμάτων διαλαλούν την πραμμάτεια τους.
Η παρακμιακή αυτή εικόνα, αν και τραυματική για κάποιους, είναι εν τούτοις συμβατή με τον κοινωνικό θρίαμβο του ατομικισμού και την πολιτικο-οικονομική παγκόσμια κυριαρχία του σύγχρονου καταστροφικού καπιταλισμού.
Βασικά και θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα στην εργασία, στην ξεκούραση και στην εκπαίδευση καταστρατηγούνται καθημερινά.
Άνθρωποι πεθαίνουν από την πείνα και τους βομβαρδισμούς, εξορίζονται από τον τόπο που γεννήθηκαν, χάνονται από ασθένειες περισσότερο θανατηφόρες και λιγότερο εξωτικές από τον Covid-19.
Την ίδια στιγμή, οι λιγότερο πεινασμένοι και περισσότερο καλλιεργημένοι άνθρωποι στις αναπτυγμένες οικονομικά χώρες χωρίζονται σε στρατόπεδα γύρω από επιμέρους ανθρώπινα χαρακτηριστικά και συγκεκριμένες επιλογές και συμπεριφορές. Οι ομπρέλες και τα κιόσκια που έλεγα πριν.
Μοιάζει να μην τους απασχολεί συνειδητά -θα έλεγα εγώ- το γεγονός ότι εκατομμύρια συνάνθρωποί τους δεν έχουν καθόλου επιλογές στην ζωή τους και είναι σκλάβοι μιας ζοφερής πραγματικότητας που μόνο στις ταμπέλες διαφέρει από εκείνες που επικρατούσαν αιώνες πριν στον πλανήτη μας.
Η ζωή συνεχίζεται για όσους μπορούν να συνεχίσουν.
Το carpe diem από σύνθημα απελευθερωτικό, έχει μετατραπεί σε διαφημιστικό σλόγκαν πωλητών ταξιδιών αναψυχής, real estate, life style, new-age management και εναλλακτικής επανάστασης.
Η φωνή του Κάστρο στην γενική συνέλευση του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα ούτε ακούγεται, ούτε συγκινεί πολλούς.
Η καινούργια μόδα, όσο αφορά αυτό, είναι πως φταίει ο Κάστρο!
Σε μια κοινωνία που έχει πλήρως υποταχτεί στα μηνύματα του καπιταλιστικού marketing, που ψάχνει διαρκώς θέματα καινούργιας διάσπασης, και που φασιστοποιείται με ρυθμούς που θυμίζουν την δεκαετία του ’30, η ερμηνεία του φαινομένου αγγίζει τα όρια του παραλογισμού.
Για την σημερινή κατάσταση φταίει η αριστερά που δεν μπορεί να προσφέρει αξιόπιστη εναλλακτική λύση.
Με τον όρο “αριστερά” εννοούν φυσικά κάθε πολιτική άποψη που τοποθετεί το κοινωνικό συμφέρον πάνω από το ατομικό, που επιμένει να χωρίζει τους ανθρώπους σε πλούσιους και φτωχούς, σε εξουσιαστές και εξουσιαζόμενους, αντί π.χ. σε ετερόφυλους και ομοφυλόφιλους no matter την θέση του καθενός μέσα στην δομή και ιεραρχία της κοινωνίας όπου ζουν.
Για την άνοδο των Τραμπ, Λεπέν και Σαλβίνι, καθώς και την “λεπενοποίηση” των Μακρόν και την “τραμποποίηση” των Τζόνσον, δεν φταίνε οι πολιτικές χειραγώγησης των μαζών που εφαρμόζονται δεκαετίες τώρα από τα κράτη και τις πολυεθνικές, αλλά η “αριστερά” που δεν παρουσιάζει μια εναλλακτική λύση.
Εδώ να διευκρινίσω ότι είμαι ο τελευταίος που θα υπερασπιστεί την πολιτική που ακολουθεί η αριστερά τις τελευταίες δεκαετίες, όμως δεν πιστεύω ότι οι αδυναμίες ή οι αποτυχίες αυτών των πολιτικών είναι η αιτία της σημερινής κατάστασης.
Η σημερινή “από τα αριστερά” κριτική της αριστεράς μοιάζει με την στρατιωτική ανάλυση της ήττας των Ινδιάνων από τους λευκούς αποικιοκράτες στις ΗΠΑ, η οποία εστιάζεται στην λανθασμένη ανάπτυξη των στρατευμάτων από τον αρχηγό της φυλής και “ξεχνά” να αναφερθεί στην συντριπτική αριθμητική υπεροχή και την τεράστια υπεροπλία που είχε το αμερικανικό ιππικό στην συγκεκριμένη μάχη.
Κάποια στιγμή, σημασία έχει να δούμε την αλήθεια και να σταματήσουμε να φτύνουμε ο ένας τον άλλον.
Επανέρχομαι στο σήμερα και σε κάτι που πολλοί από μας θεωρούμε παράδοξο αλλά δεν είναι. Αναφέρομαι στο γεγονός ότι οι ακροδεξιοί και τα φασιστοειδή στις μέρες μας μοιάζουν να είναι περισσότερο “αντισυστημικοί” από τους άλλους,
Φυσικά, δεν είναι. Η ιστορία διδάσκει σχετικά με αυτό. Αυτή, άλλωστε, είναι η ιστορία του φασισμού και του ναζισμού στα χρόνια του μεσοπολέμου, όπου η υποτιθέμενη “αντισυστημική” τους ρητορική οδήγησε μεγάλο μέρος της κοινωνίας στο πλευρό τους κάνοντας φυσικά την άρχουσα τάξη και τους μεγαλοβιομήχανους να τρίβουν με ικανοποίηση τα χέρια τους, υπογράφοντας εν κρυπτώ κολοσσιαία συμβόλαια με τους “αντισυστημικούς” ναζί.
Λίγο αργότερα, μετά τον Β-ΠΠ, στις ΗΠΑ υπήρχε ένα ισχυρό κομμουνιστικό κόμμα και ένας προοδευτικός που ισοπεδώθηκε από τον γερουσιαστή Μακάρθυ, το FBI του διαβόητου Χούβερ και την αδίστακτη κρατική κατασταλτική μηχανή της “τελειότερης δημοκρατίας του κόσμου”.
Ήταν η εποχή του Ψυχρού Πολέμου και του παρανοϊκού Μακαρθισμού που όλοι σήμερα θέλουν να ξεχάσουν ότι ήταν πολιτική του επίσημου αμερικανικού κράτους.
Ήταν η εποχή που ο έκπληκτος Άικ μιλούσε για το “στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα” που εξουσίαζε τα πάντα στις ΗΠΑ. Εβδομήντα χρόνια πριν.
Υπάρχουν δεκάδες άλλα επεισόδια στην παγκόσμια ιστορία που πιστοποιούν τα όσα περιέγραψα παραπάνω.
Την ήττα μπορούμε να την διαπιστώσουμε όλοι. Στις ερμηνείες της ήττας, όμως, μπορούμε να είμαστε ή να μην είμαστε σοβαροί.
Όπως δεν μπορούμε να λέμε ότι για την γενοκτονία των Ινδιάνων από την τελειότερη δημοκρατία του κόσμου δεν φταίνε οι Ινδιάνοι που δεν νίκησαν τους λευκούς αποίκους και δεν τους πέταξαν στον ωκεανό.
Όπως δεν μπορούμε να λέμε ότι για την επικράτηση και τις θηριωδίες των ναζί φταίει η Ρόζα και οι σύντροφοί της που δεν νίκησαν στην επανάσταση του 1919.
Όπως δεν μπορούμε να λέμε ότι για την κατάρρευση της πρώην ΕΣΣΔ φταίει η εξαετής διακυβέρνηση της χώρας από τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.
Έτσι δεν μπορούμε να λέμε ότι για την σημερινή μας κατάσταση ευθύνεται η όποια “αριστερά” που δεν τα κατάφερε ή που πρόδωσε.
Υπάρχουν πολλές συνισταμένες πάντα που καθορίζουν την φορά της δύναμης που τελικά εφαρμόζεται πάνω στα υποκείμενα της ιστορίας.
Όσο θα ερμηνεύουμε τα γεγονότα και τις καταστάσεις χρησιμοποιώντας απλοϊκά σχήματα και προσεγγίσεις, τόσο θα ζούμε ξανά και ξανά την μέρα της Μαρμότας με την απορία του “τι γίνεται ρε παιδιά” μόνιμα καρφωμένη στο στόμα μας.
Ούτε μπορούμε να αναζητούμε διαρκώς Μεσσίες και πιθανούς συμμάχους εκεί όπου υπάρχουν μονάχα αποδεδειγμένα δολοφόνοι.
Ας είμαστε επίσης ειλικρινείς και με εκείνα που έχουν απομείνει να μας ενώνουν. Ο φόβος και η αδυναμία μας να αλλάξουμε ουσιαστικά τον προσανατολισμό των ζωών μας έφτασε να είναι ο τελευταίος συνεκτικός κρίκος της κοινωνίας μας.
Η επιτυχία του συστήματος είναι κολοσσιαίων διαστάσεων. Στο μυαλό μας βρίσκονται διαρκώς ένα βήμα πριν την κατάρρευση, αλλά η παροιμία με την αλεπού που δεν τα φτάνει αλλά τα κάνει κρεμαστάρια ταιριάζει γάντι εδώ.
Τα πυροβόλα εκτοξεύουν φωτιά και οι σάλπιγγες του ιππικού ουρλιάζουν στιγμές πριν την τελική επέλαση. Οι ερυθρόδερμοι στην μέση της κοιλάδας περιμένουν να συναντήσουν το πεπρωμένο τους. Θα μπορούσαν να ήταν οι ήρωες της Marvel, να πάγωναν με την ανάσα τους τα πυροβόλα των χλωμών προσώπων και να σκόρπιζαν τα άλογά τους στον αέρα. Αλλά δεν είναι.
Φιλιά από την Εσπερία
Ηλίας
(Φίλε Ηλία, πριν από τέσσερα χρόνια έγραψα “Όχι άλλα ανθρώπινα δικαιώματα”. Το κείμενο έκλεινε με αυτό: Στην ιστορική ομιλία του το 1979 στον ΟΗΕ, ο Φιντέλ Κάστρο είχε πει: “Συχνά αναφέρονται τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, αλλά πρέπει επίσης να ακουστούν τα Δικαιώματα της Ανθρωπότητας. Γιατί κάποιοι άνθρωποι εξαναγκάστηκαν να περπατούν ξυπόλητοι; Για να μπορούν κάποιοι άλλοι να μετακινούνται με πολυτελή αυτοκίνητα; Γιατί κάποιοι άνθρωποι να ζουν μόνο μέχρι τα 35 τους χρόνια, έτσι ώστε άλλοι να ζουν μέχρι τα 70; Γιατί κάποιοι άνθρωποι να είναι απελπιστικά φτωχοί, για να είναι κάποιοι άλλοι ανεκδιήγητα πλούσιοι;” Ηλία, έχει ευθύνες η “Αριστερά”. Για την υποκρισία της. Και γιατί δεν είναι Αριστερά. Είναι τεράστια η ευθύνη της Αριστεράς για την άνοδο της Ακροδεξιάς. Από τη στιγμή που η Αριστερά δεν δίνει εναλλακτική στους πολίτες -γιατί είναι κι αυτοί φιλελεύθεροι “δικαιωματιστές” πια-, τους στρέφει στην Ακροδεξιά. Εκτός αν θεωρούμε πως οι πολίτες κοιμούνται το βράδυ δημοκράτες και ξυπνάνε το πρωί φασίστες. Θα έγραφα κι άλλα αλλά, ειλικρινά, βαριέμαι πια. Και δεν έχει και νόημα. Να είσαι καλά. Την αγάπη μου.)
Το pitsirikos.net χρειάζεται τη βοήθειά σου
Στήριξε οικονομικά το pitsirikos.net, αν θεωρείς πως καλό είναι να υπάρχουν στην Ελλάδα και κάποιες φωνές που δεν δουλεύουν για τον Μαρινάκη, τον Αλαφούζο, τον Σαββίδη και τα άλλα παιδιά, οπότε μπορεί να διαβάσεις ή να ακούσεις κάτι διαφορετικό από αυτό που συμφέρει τους ολιγάρχες. Οι τρόποι στήριξης εδώ.