Το κομμάτι του πιάνου
Η εμπειρία μου ως ενήλικας, μη επαγγελματίας μουσικός είναι μάλλον μια περίεργη κατάσταση.
Ξεκινάει με το άκουσμα ενός μουσικού κομματιού σε μία ταινία/βιντεο/συναυλία/ραδιόφωνο κλπ. “Τι κομματάρα που παίζει ο π#*στης”, και συνεχίζει με μια δόση τυπικής θερμόαιμης μεσογειακής περηφάνειας “Τι είναι δηλαδή, καλύτερος από εμένα; Θα το παίξω κι εγώ!”.
Κάπως έτσι ξεκίνησα λοιπόν να μελετάω ένα κομμάτι του Bill Evans, γνωστού τζαζίστα του 20ού αιώνα.
Κάπου στα 20 λεπτά, η μάχη φαινόταν να μην πηγαίνει πολύ καλά.
Αναστεναγμός, σταμάτημα και επανάληψη από την αρχή.
Λύση του προβλήματος ίσως να είναι μια πορεία. Ναι, σίγουρα αυτό είναι. Ας κάνω κάλεσμα σε πορεία για να διαμαρτυρηθώ που δεν μου βγαίνει το κομμάτι.
Είναι η καταπίεση της παρτιτούρας που φταίει! Ε λοιπόν το αποφάσισα. Είμαι αντιπαρτιτουρίστας.
Βέβαια, το κομμάτι πηγαίνει τόσο άσχημα που μάλλον φαίνομαι απλά τουρίστας.
Η παρτιτούρα παραμένει υπομονετική στη θέση της. Χαμογελαστή σχεδόν. Μάλλον γελάει μαζί μου για τα χαζά μου αστεία.
Καμμιά διαμαρτυρία δεν θα κάνει τη γνώση του κομματιού να εμφυτευτεί από μόνη της στο κεφάλι μου.
Κάποιες από τις στιγμές που αφαιρούμαι σκέφτομαι: Τι σκατά κάνω εδώ πέρα;
Μήπως είναι φυγή και απώθηση; Αντί να σκέφτομαι τα αληθινά μου προβλήματα κάθομαι και πιέζω κάτι πλήκτρα για να βγει ένας ήχος που παράγει ενδορφίνη στον εγκέφαλό μου.
Θυμάμαι στην ιστορία της μουσικής βιογραφίες από συνθέτες στο Άουσβιτς, που έγραψαν μουσική ως κρατούμενοι, και για το πόσο δυνατοί ήταν για να το κάνουν. Δύναμη ή απώθηση; Μήπως ήταν η μόνη διέξοδος για να διατηρήσει κανείς τα λογικά του;
“Η μουσική είναι το στόλισμα του χρόνου” άκουσα κάποιον να λέει, σε αντίθεση με το χώρο, που τον στολίζει η ζωγραφική, γλυπτική κλπ. Ορίστε, βρήκα την αιτιολογία μου. Αυτό κάνω κι εγώ, στολίζω το χρόνο, όσο περνάει ανεπιστρεπτί. Τικ τοκ.
Το να παίζεις μουσική ήταν η έκφραση της εγωπάθειας της γενιάς μου μάλλον. Απομεινάρι των 90s που όλοι ήθελαν να κάνουν rock μπάντα και να γίνουν διάσημοι.
Σήμερα η φιλοδοξία είναι να γίνεις influencer φαντάζομαι. Το μέσο αλλάζει άλλα ο ψυχολογικός μηχανισμός είναι ο ίδιος.
Γενικά, αυτό το jazzοκλασσικό πράγμα που παίζω θυμίζει λίγο παλιές εποχές. Μυρίζει λίγο απολίθωμα και ασπρόμαυρες ταινίες. Άλλα μου αρέσει ρε γαμώτο.
Σκέφτομαι πως η παλιά μουσική ήταν πιο περίτεχνη. Γενικά, πολλά παλιά πράγματα ήταν πιο περίτεχνα. Πχ ένα παλιό γλυπτό συντριβάνι σε σχέση με ένα μοντέρνο ψύκτη.
Σκέφτομαι τη γούρνα στο Σπήλι της Κρήτης. Ακόμα και με τα βρύα και την υγρασία ήταν…όμορφη.
Τι σκατά έπαθε η ανθρωπότητα και της φάνηκε κάποια στιγμή καλή ιδέα να βάζει ανθρώπους σε ένα container;
Άρχισα και με την ωραιοποίηση του παρελθόντος, ωραία. Γέρασα για τα καλά από ό,τι φαίνεται. Μήπως να σοβαρευτώ να σταματήσω να παίζω και μουσική;
Αυτά είναι για να φλερτάρουν τα πιτσιρίκια, οι μεσήλικες δεν πρέπει να ασχολούνται με αυτά. Είναι creepy.
Ο χρόνος είναι και χρήμα, θα μπορούσα να κάνω κάτι επικερδές. Εξάλλου ποιος θα μου πει μπράβο αν βγει το κομμάτι; Αφού μπορώ να το βάλω να παίζει στο youtube.
Όχι. Η ψυχή μου έχει βγάλει τη γλωσσίτσα της έξω σαν χαρούμενο σκυλί και κάνει κωλοτούμπες και υπάρχουν κάποιοι που θέλουν να ακούσουν.
Ακόμα δεν μου έχουν γκρεμίσει τους τοίχους οι γείτονες, οπότε μάλλον σε ένα βαθμό το απολαμβάνουν.
Στο σύμπαν που μια μέρα θα καταστραφεί δεν υπάρχει εγγενές νόημα, εμείς δίνουμε το νόημα.
Για μένα, για τη δική μου ζωή, αυτή η στιγμή ηχητικής ομορφιάς έχει νόημα.
Τουλάχιστον για σήμερα. Αύριο μπορεί να υπάρξει κάτι άλλο που θα έχει περισσότερο νόημα.
Ωραία, το λύσαμε κι αυτό μπορώ να κάτσω να παίξω μουσική χωρίς τύψεις για κανένα μισάωρο ακόμα.
Λοιπόν τελικά δίκιο είχε η πρώην μου, σκέφτομαι πολύ.
Τα δάχτυλά μου μπουρδουκλώνονται ξανά και ένα “ασταδιάλα” στολίζει το χρόνο μαζί με τη μουσική μου.
Δε βγαίνει το άτιμο…
Διάλειμμα για νερό. Κοιτάζω έξω από το παράθυρο.
Δεν είναι αδύνατο, απλά πρέπει να αναλύσεις την κίνηση που απαιτείται στα επιμέρους κομμάτια της ώστε να βγεί ο ήχος που θέλεις.
Ξανακάθομαι και συγκεντρώνομαι, επικεντρώνομαι στο σώμα μου.
Αυτοπαρατήρηση. Η σωστή τεχνική είναι σχεδόν γιόγκα.
Οι ώμοι μου είναι σφιγμένοι. Τους χαλαρώνω και αμέσως το βάρος επιστρέφει στον ήχο.
Να, εδώ το χέρι τεντώνεται λίγο παραπάνω από όσο χρειάζεται, το κάνω συνέχεια. Αν έχω το νου μου εκείνη τη στιγμή και το τραβήξω λίγο, μήπως το σημείο θα βγει καθαρότερα;
Ξαναπροσπαθώ. Μετά την τρίτη προσπάθεια, κάτι αρχίζει να ακούγεται καλύτερα.
Ωραίο δεν θα ήταν η ζωή να ήταν το ίδιο απλή; Χρειάζομαι φαγητό, ποια είναι τα βήματα για να τα καταφέρω; Χρειάζομαι στέγαση, ποια είναι τα βήματα να χτίσω ένα σπίτι; Κάποια τα καταφέρνω καλούτσικα σήμερα, αύριο καλύτερα.
“Όλο παράπονα είστε”, σκέφτομαι κάποιον να λέει. “Δηλαδή εσείς τι προτείνετε; Η σημερινή κοινωνία είναι η καλύτερη που έχει υπάρξει”.
Και το σημερινό κομμάτι είναι το καλύτερο που έχω παίξει ως τώρα. Εγώ όμως θέλω να το παίξω όπως το άκουσα – ίσως και καλύτερα, όπως το φαντάστηκα. Κάποιος κάποτε το κατάφερε, άρα γίνεται, τι διάολο.
Η ουτοπία της τέλειας τέχνης συναντάει την ουτοπία της τέλειας κοινωνίας.
Το σημερινό κομμάτι είναι καλύτερο από το χθεσινό. Και είναι πολύ, πολύ καλύτερο από το κομμάτι που έπαιζα όταν ξεκίνησα.
Δεν θεωρώ πως παίζω πολύ καλά άλλα πολλοί λένε πως θα ήθελαν να παίζουν έστω όσο καλά όσο εγώ. Τους συναντάω συχνά και “Έπαιζα μικρός, αλλά σταμάτησα” είναι μια φράση πιο κλασική από Μπετόβεν.
Ωραίο είναι να το ακούς.
Σημαίνει πως κάτι όμορφο έπαιξες εκείνη τη στιγμή, που κάποιος θα ήθελε να μιμηθεί, απλά για να κάνεις κάτι όμορφο χρειάζεται κόπος.
Το ίδιο ισχύει και με τις κοινωνίες μας μάλλον.
Πολλοί ονειρευτήκαμε καλύτερες κοινωνίες, άλλα λίγοι θέλαμε να κάνουμε τον κόπο να τις χτίσουμε.
Ή μπορεί να μας έφαγε και ο ανταγωνισμός. Ευτυχώς, εγώ δεν είμαι καθόλου ανταγωνιστικός, απλά θέλω να είμαι ο καλύτερος μουσικός από όλους.
Μεγάλο το λογικό σφάλμα από την κοινωνία στην τέχνη της μουσικής βέβαια. Αλλά αρεσκόμαστε σε τέτοιες απλουστευτικές μυθοπλασίες οι άνθρωποι.
Η ενέργειά μου εξαντλείται και το κομμάτι είναι ακόμα χάλια. Δυστυχώς, οι γείτονες θα αναγκαστούν να υποφέρουν για μερικές μέρες ακόμα. Άλλα όχι σήμερα.
Ώρα για μια μικρή βόλτα στον φθινοπωρινό Malmö.
Τα χαιρετίσματά μου σε όλους
Α.
(Αγαπητέ φίλε, να παίζετε μουσική. Να κάνετε αυτό που αγαπάτε. Θυμήθηκα μια ιστορία με τον ταχυδρόμο της γειτονιάς μου, ο οποίος ήταν ντράμερ μέχρι που πήγε σε μια συναυλία στο Λυκαβηττό για να δει τον γνωστό ντράμερ της τζαζ, Billy Cobham. Τον είδε και σταμάτησε να παίζει ντραμς, γιατί σκέφτηκε πως ποτέ δεν θα γίνει σαν αυτόν. Εσείς μην σταματήσετε. Να είστε καλά. Την αγάπη μου.)
Το pitsirikos.net χρειάζεται τη βοήθειά σου
Στήριξε οικονομικά το pitsirikos.net, αν θεωρείς πως καλό είναι να υπάρχουν στην Ελλάδα και κάποιες φωνές που δεν δουλεύουν για τον Μαρινάκη, τον Αλαφούζο, τον Σαββίδη και τα άλλα παιδιά, οπότε μπορεί να διαβάσεις ή να ακούσεις κάτι διαφορετικό από αυτό που συμφέρει τους ολιγάρχες. Οι τρόποι στήριξης εδώ.