Το μάνατζμεντ δεν είναι πολιτική
Αγαπημένε μου, Πιτσιρίκο,
Στο πόντκαστ που κάναμε, μιλήσαμε λίγο για την ανυπαρξία της Αριστεράς. Την ανυπαρξία, δηλαδή, μιας εναλλακτικής κοινωνικής πρότασης, ενός εναλλακτικού τρόπου ζωής.
Σε έναν κόσμο που όλοι κυνηγάμε το χρήμα και που η προσωπική ηθική του καθενός καθορίζεται από το προσωπικό του συμφέρον, ή το προσωπικό του γούστο, η Αριστερά είναι αδύνατη και για έναν άλλο λόγο: την αξιακή χρεοκοπία.
Χωρίς οικουμενικές αξίες, χωρίς την συλλογική προσέγγιση της ηθικής, με την έννοια της αποδοχής ηθικών αξιών στα πλαίσια του κοινού καλού, παρά του προσωπικού οφέλους, χωρίς κοινωνικά ιδανικά που να δίνουν στην κοινωνία κατεύθυνση για το πού θέλει να φτάσει, κάτι για το οποίο να μάχονται και να προσδοκούν οι άνθρωποι συλλογικά, δεν μπορεί να υπάρξει Αριστερά.
Η ιδεολογία, φυσικά, μετά τα όσα έζησαν οι κοινωνίες του 20ου αιώνα, έχει πολύ κακή φήμη στις μέρες μας, γιατί έχει ταυτιστεί με το δόγμα και τον φανατισμό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι να μην εμπιστεύονται αυτούς που προέρχονται από έναν σαφή ιδεολογικό χώρο, αλλά αυτούς οι οποίοι προτείνουν πρακτικές λύσεις.
Με λίγα λόγια, αυτούς οι οποίοι διατείνουν ότι δεν υπάρχει τίποτα το εγγενώς λάθος στον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό, αρκεί να λύσουμε αυτά τα δύο-τρία-πέντε-χίλια προβληματάκια, και όλα θα φτιάξουν.
Το μόνο που χρειάζεται είναι καλύτερη διαχείριση.
Η διαχείριση, όμως, το management, δεν είναι πολιτική. Πολιτική σημαίνει αλλαγή. Σημαίνει την διαρκή προσαρμογή της κοινωνίας στις αλλαγές που επιφέρει ο χρόνος, οι νέες γενιές ανθρώπων, η νέα σκέψη και νέα γνώση, καθώς και οι μεταβαλλόμενες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες ενός πλανήτη με περιορισμένους πόρους και σε διαρκή κίνηση.
Η διαχείριση είναι το αντίθετο της αλλαγής. Δεν αμφισβητεί το υπάρχον, θέλει να το διατηρήσει. Και τους μόνους που βολεύει η διατήρηση αυτού του συστήματος που λέγεται νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός, είναι τους πλούσιους. Όλους αυτούς που βρίσκονται, αυτή την στιγμή, σε θέσεις εξουσίας. Κανέναν άλλον.
Η αποπολιτικοποιημένη πολιτική δεν χρειάζεται ούτε ενεργούς, ούτε υπεύθυνους, ούτε ενημερωμένους πολίτες. Χρειάζεται υπάκοους καταναλωτές.
Απουσία ιδεολογίας, η πολιτική καθορίζεται από τους πολιτικούς διαχειριστές που υπάρχουν διαθέσιμοι στο ράφι, κανένας εκ των οποίων δεν απειλεί το ράφι, ή το σουπερμάρκετ. Ο καθένας με το δικό του σήμα, με τη δική του λεζάντα, το δικό του χρώμα και την δική του ημερομηνία λήξης, όπως ακριβώς και τα προϊόντα στα ράφια.
Απουσία ιδεολογίας, η επιλογή των πολιτικών-διαχειριστών καθορίζεται ανάλογα με την ψυχολογική διάθεση του ψηφοφόρου-καταναλωτή την περίοδο των εκλογών και την επιτυχία της διαφήμισης των υποψηφίων πολιτικών. Καθορίζεται, δηλαδή, με όρους μάρκετινγκ, με όρους καταναλωτισμού.
Το μόνο που χρειάζεται να κάνεις, είναι ένα Like, με έναν σταυρό, όπως έχεις συνηθίσει να κάνεις όλα αυτά τα χρόνια σε καθετί που σου αρέσει.
Η ενεργή συμμετοχή του ατόμου στην πολιτική, είναι προαιρετική, ενώ κάθε απόπειρα μαζικής συμμετοχής στην πολιτική, τιμωρείται.
Σε μια εποχή, λοιπόν, όπου η ηθική απουσιάζει, όπου οι αρχές και οι αξίες καθορίζονται από το προσωπικό συμφέρον, δεν είναι και πολύ δύσκολο να πείσεις ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας για το οτιδήποτε. Ακόμα και για μια γενοκτονία, αν θέλεις.
Το μόνο που χρειάζεσαι είναι μια επιτυχημένη επικοινωνιακή εκστρατεία, λαδώνοντας όλα τα κατάλληλα γρανάζια, πολιτικούς, δημοσιογράφους, ειδικούς και αναλυτές. Αν δεν ξέρουν οι ειδικοί, ποιός ξέρει; Αυτοί, έχουν τους δικούς τους στρατούς από κολαούζους, οι οποίοι, επίσης απουσία ιδεολογίας, είναι διατεθειμένοι να κάνουν το οτιδήποτε για τα αφεντικά τους. Όλοι αυτοί, λοιπόν, πέφτουν με τα μούτρα στην παραγωγή ενός καταιγιστικού χειμάρρου πληροφοριών, ο οποίος στοχεύει στην δημιουργία μιας σύγχυσης αναφορικά με το τι ακριβώς συμβαίνει, αλλά σημαντικότερα, την δημιουργία του πλαισίου του δημόσιου διαλόγου.
Το μόνο που συζητείται, είναι αυτό που επιλέγουν να συζητήσουν. Και το μόνο που επιλέγουν να συζητήσουν, είναι το μόνο που θα καταλήξουν να σκέφτονται οι καταναλωτές-πολίτες, αφού, ορίζοντας το πλαίσιο του διαλόγου, αυτομάτως, ορίζεις και τα πλαίσια της σκέψης.
Κι αν μπορείς να ελέγξεις την σκέψη των ανθρώπων, τότε μπορείς να ελέγξεις και τις πράξεις τους.
Ελέγχοντας και τα δύο, η δημοκρατία παύει να υφίσταται.
Και εγένετο ο φασισμός, η πολιτική του ελέγχου και της ομοιογένειας, όπου καθετί το διαφορετικό, το παρεκκλίνον από το υπάρχον, είναι αρνητικό και ανεπιθύμητο, και καθετί που αμφισβητεί, είναι επικίνδυνο.
Η Αριστερά ποτέ δεν αποτελούσε έναν συνεκτικό πολιτικό χώρο. Ο κύριος λόγος για την απουσία συνοχής στην Αριστερά, είναι ότι, ως πολιτική ιδεολογία, είναι η ιδεολογία της αμφισβήτησης και της κριτικής. Αριστερά που δεν ασκεί κριτική και δεν αμφισβητεί τις υπάρχουσες σχέσεις εξουσίας, δεν είναι Αριστερά, είναι μια μ@λακία και μισή. Παρά, όμως, τις υποδιαιρέσεις της, υπήρχε πάντα ένα ηθικό ελάχιστο στις διάφορες συνιστώσες: οι αξίες του ανθρωπισμού και η συλλογικότητα.
Στις μέρες μας, δεν υπάρχει ηθικό ελάχιστο. Υπάρχει μόνο το ατομικό μέγιστο, το πώς θα βγει ο καθένας μας ξεχωριστά κερδισμένος μέσα από κάθε κατάσταση. Και έτσι, η απαξίωση κάθε αξίας και αρχής της Αριστεράς και η ενσωμάτωση των παραδοσιακά αριστερών κομμάτων στην νεοφιλελεύθερη συναίνεση και την αποδοχή του ΤΙΝΑ, ότι δεν υπάρχει εναλλακτική στο υπάρχον σύστημα, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε αυτό που βλέπουμε στις μέρες μας. Την μετατροπή της πολιτικής από μοχλό αλλαγής, σε μοχλό διατήρησης της υπάρχουσας τάξης πραγμάτων. Από όραμα για ένα καλύτερο μέλλον, σε μια γραφειοκρατική διαχείριση της κοινής γνώμης. Από χώρο κοινωνικής χειραφέτησης, σε χώρο ατομικής υποδούλωσης.
Με αυτόν τον τρόπο, ολοκληρώνεται η μεταστροφή της πολιτικής από την σφαίρα της συλλογικότητας, περνώντας στην σφαίρα του ατομικισμού, όπου οι ηθικές μας αξίες δεν καθορίζονται από το κοινό καλό, αλλά από τις προσωπικές μας απόψεις. Τις απόψεις, δηλαδή, που προάγουν το Εγώ, παρά το Εμείς.
Και όπως γνωρίζουμε, οι απόψεις, είναι σαν τις κωλoτρυπίδες. Όλοι έχουν τη δική τους.
Καλωσήρθατε στην μετα-πολιτική. Την πολιτική του τίποτα.
Από το μακρινό Αμστελόδαμο, με αγάπη,
Κώστας
Υ.Γ.1 Παλαιότερα, ο παραδοσιακός χώρος της νεολαίας ήταν η Αριστερά. Στις μέρες μας αυτό έχει πάψει να ισχύει. Οι νέοι έχουν μεγαλώσει μέσα σε μια ψυχικά διαταραγμένη κοινωνία, σε μια σχιζοφρενή κοινωνία. Ο όρος “σχιζοφρενή” δεν είναι τυχαίος, αφού, συμπτώματα αυτής της ψυχικής διαταραχής είναι, μεταξύ άλλων, η απάθεια, η αδράνεια, η ασυναρτησία, η κοινωνική απομόνωση, η καχυποψία, η έλλειψη συναισθηματικής σύνδεσης, η ευερεθιστότητα και η κατάθλιψη, όλα αυτά, δηλαδή, που χαρακτηρίζουν την κοινωνία μας σήμερα. Σε μια ψυχικά διαταραγμένη κοινωνία, σε μια κοινωνία που αναπαράγει έναν τρόπο ζωής που είναι τοξικός στις ψυχές των ανθρώπων, χωρίς ηθική και χωρίς αξίες, οι νέοι δείχνουν να απορρίπτουν τον παραδοσιακό πολιτικό διάλογο στα πλαίσια του διλήμματος Δεξιά ή Αριστερά. Γι’ αυτούς, δεν σημαίνουν τίποτα αυτά τα δύο πολιτικά ρεύματα που άφησαν το στίγμα τους τον προηγούμενο αιώνα. Γνωρίζουν, ασυνείδητα ίσως, ότι και τα δύο αυτά ρεύματα έχουν αποτύχει να δημιουργήσουν μια δίκαιη και ανθρώπινη κοινωνία. Αυτό που τους ενδιαφέρει, είναι τα πρακτικά προβλήματα της ενήλικης ζωής μέσα στο υπάρχον σύστημα. Αν θα μπορούν να εργαστούν, αν θα μπορούν να πληρώσουν το νοίκι, αν θα μπορούν να διασκεδάσουν, να κάνουν σχέσεις, και το τι μέλλον τους περιμένει. Θέλουν πρακτικές λύσεις, απαλλαγμένες από ιδεολογικά προτάγματα, τα οποία θεωρούν παρωχημένα. Εδώ ακριβώς είναι και η παγίδα. Γι’ αυτό και είναι τόσο εύκολος στόχος στους πολιτικούς τσαρλατάνους της νέας ακροδεξιάς, που πουλάνε αντι-σύστημα, ριζοσπαστισμό, αντίδραση στον φασισμό της πολιτικής ορθότητας, και ρήξη με τις νεοφιλελεύθερες δομές εξουσίας και το διεφθαρμένο σύστημα που αυτές αναπαράγουν, όλα εκ των οποίων, ήταν κάποτε ο παραδοσιακός χώρος της Αριστεράς.
Υ.Γ.2 Όπως σε ένα κιλό χρυσάφι, δεν είναι το κιλό, η μονάδα μέτρησης, που του προσδίδει την αξία, αλλά το χρυσάφι, έτσι και το χρήμα, μπορεί μεν να αποτελεί μονάδα μέτρησης της οικονομικής αξίας, μα δεν μπορεί ποτέ να αποτελέσει αξία το ίδιο. Το τί έχει αξία, επομένως, δεν μπορεί ποτέ να καθοριστεί από την μονάδα μέτρησης που χρησιμοποιεί κανείς για να το μετρήσει. Τούτων δοθέντων, αν η πολυτιμότητα καθορίζεται από τη σπανιότητα, τότε μπορώ να σκεφτώ πολλά πράγματα που βρίσκονται σε έλλειψη στις μέρες μας, περισσότερο από το χρυσάφι, τα διαμάντια και το πετρέλαιο, όπως το πόσιμο νερό, η τροφή, η στέγη, η αγάπη, ο έρωτας, η φιλία, η συντροφικότητα, η αλληλεγγύη, ο σεβασμός, η αξιοπρέπεια, η ενσυναίσθηση, η ευγνωμοσύνη, η συμπόνια, η ακεραιότητα, η συνεργασία, η κατανόηση, και πολλά άλλα. Σίγουρα, πάντως, δεν θα σκεφτόμουν το χρήμα. Το χρήμα, μπορεί να είναι πολλά πράγματα, αλλά σίγουρα δεν είναι σπάνιο. Είναι παντού. Γι’αυτό και ποτέ του δεν θα καταφέρει να γίνει πολύτιμο. Ο αυταπόδεκτος παραλογισμός του να ζεις σε μια κοινωνία που τα μέλη της είναι διατεθειμένα να σπαταλήσουν ένα τεράστιο κομμάτι της ζωής τους και της ενέργειάς τους, κυνηγώντας χρήματα, δηλαδή, σε κάτι που από την φύση του δεν μπορεί να είναι πολύτιμο, παρά μόνο χρηστικό, είναι κάτι που δύσκολα μπορεί να διαφύγει της προσοχής κάποιου, όσο και αν υποκρινόμαστε για το αντίθετο. Αντί να ασχολούμαστε με τα πολύτιμα που ανέφερα παραπάνω, πράγμα που θα έκανε τις ζωές μας πανέμορφες, σπαταλάμε τη ζωή μας σε δουλειές, κυνηγώντας ευρώ.
Υ.Γ.3 Μετά από την ομιλία αυτή στην έκτακτη κατ’ επείγουσα συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η ψηφοφορία έληξε 13-1 υπέρ της κατάπαυσης πυρός στη Γάζα, με το Ηνωμένο Βασίλειο να απέχει. Η μόνη χώρα που ήταν κατά της κατάπαυσης πυρός, ασκώντας μάλιστα βέτο, ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, ο αγαπημένος μας έμπορος όπλων:
(Φίλε Κώστα, οι μετάνθρωποι είναι ήδη εδώ. Μετα-πολιτική, μετάνθρωποι, “μετα-“, γενικά. Κώστα, εκτός της στάσης των ΗΠΑ στο θέμα της γενοκτονίας στη Γάζα, έχει ενδιαφέρον και τα όσα είπε ο Μπλίνκεν για τα οικονομικά κέρδη των ΗΠΑ από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Το λένε πια ξεκάθαρα πως το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι τα χρήματα αλλά ακόμα κάποιοι τσακώνονται για την Ουκρανία και την …ελευθερία. Δες το βίντεο από το 26:47 και μετά:
Να είσαι καλά. Την αγάπη μου.)
Το pitsirikos.net χρειάζεται τη βοήθειά σου
Στήριξε οικονομικά το pitsirikos.net, αν θεωρείς πως καλό είναι να υπάρχουν στην Ελλάδα και κάποιες φωνές που δεν δουλεύουν για τον Μαρινάκη, τον Αλαφούζο, τον Σαββίδη και τα άλλα παιδιά, οπότε μπορεί να διαβάσεις ή να ακούσεις κάτι διαφορετικό από αυτό που συμφέρει τους ολιγάρχες. Οι τρόποι στήριξης εδώ.