Τέχνη και πολιτισμός σε μια “ζώνη ενδιαφέροντος”
Φίλε μου Πιτσιρίκο,
Οι γείτονες του Ισραήλ συνεχίζουν να του επιτίθενται εντελώς “απρόκλητα”, ενώ το Ισραήλ προσπαθεί απλώς να διαπράξει μια μικρή γενοκτονία με την ησυχία του, εξολοθρεύοντας εθνοτικά τον πληθυσμό της Γάζας και της Δυτικής Όχθης, η οποία Δυτική Όχθη είναι πλήρως υπό τον έλεγχο του Ισραήλ, αλλά η οποία πρόσφατα καθορίστηκε από το καθεστώς απαρτχάιντ του Ισραήλ ως εμπόλεμη ζώνη, βοηθώντας να επιταχυνθεί η διαδικασία εθνοκάθαρσης των Παλαιστινίων από τους Ισραηλινούς εποίκους, οι οποίοι μέσα σε 10 μήνες κατάφεραν να εκτοπίσουν με τη βία 19 χωριά και Παλαιστινιακές κοινότητες από τη γη τους.
Οι ΗΠΑ ξέρουν ότι δεν μπορεί ποτέ να υπάρξει ειρήνη και σταθερότητα στην Μέση Ανατολή, όσο το Ισραήλ υπάρχει με τον τρόπο που υπάρχει, ως ένα γενοκτονικό κράτος απαρτχάιντ, αλλά αρνούνται να κάνουν κάτι γι’ αυτό, αφού τους συμφέρει περισσότερο να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν το Ισραήλ ως σφήνα για να σπέρνουν διχόνοια και διαίρεση στις χώρες της περιοχής με τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο.
Πολλοί φιλελέδες συνεχίζουν να λένε κουταμάρες του στυλ, ότι υποστηρίζουν τόσο τον αγώνα των Παλαιστινίων, αλλά και το δικαίωμα του Ισραήλ να αμύνεται, προσπαθώντας να ακουστούν έτσι πιο δίκαιοι, πιο ανθρωπιστές, ή ακόμα και πιο “αριστεροί”.
Ναι, και εγώ το ίδιο φίλε, πάντα υποστηρίζω και το θύμα και τον θύτη. Και τον καταπιεσμένο και τον καταπιεστή. Υποστηρίζω και την κακοποιημένη σύζυγο και τον σύζυγο που τη δέρνει. Υποστηρίζω και το σεξουαλικά κακοποιημένο παιδί και τον παιδεραστή που το κακοποιεί. Όταν βλέπω τη Λίστα του Σίντλερ, υποστηρίζω και τους Εβραίους και τους Ναζί.
Υπάρχουν επίσης πολλοί ανόητοι που πιστεύουν ότι η Κάμαλα Χάρις δεν θα είναι τόσο σκληρή όσο ο Τραμπ στο Παλαιστινιακό, και ότι σύντομα τα πράγματα θα αλλάξουν προς μια άλλη κατεύθυνση, αν κερδίσει τις εκλογές.
Μάλλον φαίνεται να ξεχνούν ότι η Κάμαλα Χάρις είναι ένα τέρας το οποίο έχει κάνει τα πάντα για να φτάσει στη θέση που έφτασε, και είναι διατεθειμένη να κάνει και να πει τα πάντα για να πάρει αυτό που θέλει. Η Κάμαλα θα στραγγάλιζε ευχαρίστως με τα γυμνά της χέρια κάθε Παλαιστίνιο παιδί, αν αυτό της εξασφάλιζε την προεδρία των ΗΠΑ.
Αλλά δεν είναι η Κάμαλα Χάρις το πρόβλημα. Ούτε ο Τραμπ. Οι δυο τους απλώς παίζουν τη μελωδία που χρειάζεται για να κερδίσει κανείς μια προεδρική κούρσα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, στο κέντρο της αυτοκρατορίας. Αν δεν ήταν αυτοί, θα ήταν κάποια άλλα τέρατα που θα έπαιζαν την ίδια μελωδία και θα χόρευαν τον ίδιο χορό.
Το πραγματικό πρόβλημα, όχι μόνο στις ΗΠΑ, αλλά σε όλες τις νεοφιλελεύθερες χώρες της Δύσης, είναι ένα βαθιά διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα που προωθεί τις πιο καταστροφικές, δολοφονικές και συγκρουσιακές πολιτικές στον πλανήτη, και το οποίο ανυψώνει τους χειρότερους ανθρώπους της κοινωνίας σε θέσεις εξουσίας και επιρροής για να διασφαλίσει την υλοποίηση αυτών των πολιτικών.
Βλέπουμε την ελευθερία του λόγου και του Τύπου στη Δύση, όχι απλώς να διαβρώνεται, αλλά ουσιαστικά να καταργείται, καθώς οι αρχές καταστέλλουν όποιον αντιτίθεται στη γενοκτονία στη Γάζα, όπως είδαμε και μια τεράστια αύξηση της λογοκρισίας με τον πόλεμο του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία και την φίμωση όποιου υποστήριζε την ειρηνική διαπραγμάτευση, ή μετέδιδε νέα από τη Ρωσία.
Στα λόγια, μας λένε ότι αυτοί οι πόλεμοι είναι για να προστατεύσουν τις χώρες της Δύσης και τις αξίες τους, τις αξίες της δημοκρατίας, της ελευθερίας και της ισότητας, ενώ στην πραγματικότητα, στις πράξεις τους, δεν χάνουν ευκαιρία να μας δείχνουν τις πραγματικές αξίες της Δύσης, τον αιώνιο πόλεμο, την αποικιοκρατία, τη γενοκτονία και την τυραννία.
Όταν κάποιος σου δείχνει το ποιος είναι, πίστεψέ τον.
Η ιδέα ότι οι καθηγητές δεν πρέπει να συζητούν “πολιτικά θέματα” στην τάξη γιατί κινδυνεύουν να απολυθούν, εν έτει 2024, με αφορμή μια ενεργή γενοκτονία, ή ότι ένας καλλιτέχνης αξίζει να ακυρωθεί επειδή εξέφρασε τις πολιτικές του απόψεις αφιερώνοντας ένα κομμάτι της τέχνης του στους δημοσιογράφους που έχουν σκοτωθεί στη Γάζα, ή ότι δεν πρέπει να αναφέρουμε τη Γάζα στις συζητήσεις μας επειδή είναι ένα “πολιτικά αμφιλεγόμενο” θέμα, είναι συμπτώματα μιας κοινωνίας που έχει παραδοθεί πολιτιστικά στην παράνοια της δυστοπίας.
Η γενοκτονία των Παλαιστινίων δεν είναι ένα από εκείνα τα θέματα που λες “ναι, εντάξει, έχεις την άποψή σου και εγώ έχω τη δική μου”. Άνθρωποι σφαγιάζονται κατά χιλιάδες μπροστά στα μάτια όλου του κόσμου εδώ και 11 μήνες –τα μισά θύματα των οποίων είναι ανήλικα παιδιά–, και εντός αυτής της παρανοϊκής κοινωνίας, θεωρείται αγενές να το αναφέρεις καν σε μια συζήτηση.
Αυτό που επίσης μου δημιουργεί τεράστια αναγούλα, πέρα από το κυνήγι μαγισσών στα πολιτιστικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα, είναι το γεγονός ότι οι δυτικοί καλλιτέχνες, διανοούμενοι και καθηγητάδες, που συνήθως έχουν πολύ έντονες απόψεις στα δείπνα, τα συμπόσια και στις εκθέσεις τέχνης αναφορικά με τα πάντα, στο θέμα της ενεργής γενοκτονίας των Παλαιστινίων, οι περισσότεροι μένουν άφωνοι, χωρίς να φαίνεται να έχουν πολλά να πουν.
Ούτε καν, όταν διασύρουν τους συναδέλφους τους.
Όταν ζεις στην καρδιά μιας δολοφονικής δυστοπικής κοινωνίας, ως καλλιτέχνης, ή ως διανοούμενος, έχεις την ευκαιρία να ζεις σε μια εποχή που έχεις κάτι να πεις, και που αξίζει να ειπωθεί και να ακουστεί. Αλλά ελάχιστοι το κάνουν.
Η περισσότερη από την Τέχνη και από τη διανόησή αγνοεί πλήρως την πραγματική φύση του παράλογου εφιάλτη στον οποίο βρισκόμαστε, προτιμώντας να δημιουργεί όμορφα σχήματα, ανούσια δοκίμια, εικόνες, και ευχάριστες μελωδίες, αντί να αντιμετωπίζει τη γιγάντια δολοφονική μηχανή του κιμά που βρίσκεται ακριβώς μπροστά στα μάτια τους.
Και ενώ η Τέχνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ανοίξει μάτια, οι περισσότεροι δυτικοί καλλιτέχνες περνούν την ζωή τους δουλεύοντας για να τα κλείσουν.
Είναι σαν τον Μορφέα στο Matrix να λέει στον Νίο ότι έχει ζήσει όλη του τη ζωή στο Matrix και ότι οι μηχανές έχουν σκλαβώσει την ανθρωπότητα για να μας χρησιμοποιούν ως μπαταρίες, και ο Νίο να απαντά: “Εντάξει, καλά όλα αυτά, ρε δικέ μου, αλλά μήπως μπορείς να μου πεις πώς θα γίνω επιτυχημένος στη δουλειά μου;”
Δεν έχει σημασία, Νίο. Είναι μια ψευδαίσθηση, αγόρι μου. Είναι προσομοίωση, δεν είναι πραγματική ζωή. Αυτό που έχει σημασία είναι να κάνεις τους ανθρώπους να ανοίξουν τα μάτια τους στην πραγματικότητα, ώστε να μπορέσουν να ληφθούν πραγματικά ουσιαστικά μέτρα για να την ανατρέψουν κάποια στιγμή.
Η τέχνη που όλοι μας έχουμε μάθει να αγαπάμε, είναι εκείνη που διδάσκει ότι είναι εντάξει να αισθανόμαστε άσχημα με τον κόσμο γύρω μας. Μπορεί να πονάει, αλλά δεν θα μας βλάψει. Είναι κομμάτι της διαδικασίας να μας κάνει να δούμε ότι οι ζωές μας είναι πια πολύ πιο συνδεδεμένες από ποτέ άλλοτε. Ακόμα κι αν δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι άμεσα για να αλλάξουμε την οδύνη του κόσμου, και ανάμεσά μας.
Και τα τέρατα που διαπράττουν όλη αυτή τη βία και είναι υπεύθυνοι για όλο αυτόν τον πόνο, σίγουρα δεν αξίζουν να μας κλέψουν την ευαισθησία και την αγάπη μας, που δεν είναι άλλα από αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά που μας κάνουν ανθρώπινα όντα ικανά για σεβασμό, φιλία, συνεργασία, αλληλεγγύη, συμπόνια και συμπαράσταση. Το τι ζωή μπορούμε να παράξουμε χωρία αυτά, το βλέπουμε καθημερινά στις οθόνες μας.
Όποιος έχει τη φλόγα του καλλιτέχνη μέσα του, έχει την δύναμη να χρησιμοποιήσει το ταλέντο του για να φυτέψει τους σπόρους της αφύπνισης σε πολύ ενοχλητικά σημεία μέσα στην κοινωνία μας. Να δημιουργήσει ρήγματα στο νεοφιλελεύθερο αφήγημα που καταστρέφει τις ζωές μας. Να αδράξει την ευκαιρία της εποχής, και να πει κάτι ουσιώδες, και σημαντικό, κάτι που να αξίζει να ειπωθεί.
Μέχρι τότε, η Τέχνη και ο πολιτισμός θα συνεχίσουν να λειτουργούν ως εργαλεία καταπίεσης στην υπηρεσία των πλούσιων και των ισχυρών ολιγαρχών, με τα ιδρύματα και τις γκαλερί τους, τα μουσεία, τα φεστιβάλ και τις εκθέσεις τους, όσο οι καλλιτέχνες και οι διανοούμενοι θα συνεχίσουν να χορεύουν και να τραγουδούν ως οι χρήσιμοι ηλίθιοί τους, κάνοντας διακοσμητική τέχνη για να βραβεύονται.
Από το μακρινό Αμστελόδαμο, που άρχισε να μυρίζει Φθινόπωρο, με αγάπη,
Κώστας
(Φίλε Κώστα, ζούμε την παράνοια. Την παράνοια της δυστοπίας, όπως γράφεις. Εγώ δεν καταλαβαίνω τίποτα και το έχω πάρει απόφαση πως δεν πρόκειται να καταλάβω. Πάντως, σκέφτομαι πως, με όλη αυτή την παράνοια που περνιέται για Λογική, ο θάνατος θα είναι πιο ανώδυνος, θα είναι σχεδόν λυτρωτικός. Κανείς δεν θέλει να ζει στο τρελοκομείο. Ζούσαμε στην αυλή του τρελοκομείου, τώρα ζούμε μέσα στο τρελοκομείο. Ίσως οι άνθρωποι δεν αντιδρούν στη γενοκτονία των Παλαιστινίων από το Ισραήλ επειδή σκέφτονται πως οι Παλαιστίνιοι που πεθαίνουν, γλιτώνουν από την παράνοια που ζούμε. Μπορεί να τους ζηλεύουν κιόλας που πέθαναν και σώθηκαν. Να είσαι καλά. Την αγάπη μου.)
Το pitsirikos.net χρειάζεται τη βοήθειά σου
Στήριξε οικονομικά το pitsirikos.net, αν θεωρείς πως καλό είναι να υπάρχουν στην Ελλάδα και κάποιες φωνές που δεν δουλεύουν για τον Μαρινάκη, τον Αλαφούζο, τον Σαββίδη και τα άλλα παιδιά, οπότε μπορεί να διαβάσεις ή να ακούσεις κάτι διαφορετικό από αυτό που συμφέρει τους ολιγάρχες. Οι τρόποι στήριξης εδώ.