Γαμωεφαρμογές

Αγαπημένε μου Πιτσιρίκο, προχθές έμαθα πολλά πράγματα καθισμένος μόνος μου μπροστά σε μια μπύρα. Όχι ότι η μπύρα κάνει καλό, αυτό το ήξερα ήδη. Ούτε ότι η μοναξιά κάνει καλό, και αυτό το ήξερα ήδη. Για τον εαυτό μου μιλάω φυσικά, και τα προαναφερθέντα δεν ισχύουν πάντα ούτε για την μπύρα αλλά ούτε για την μοναξιά. Για την μπύρα ισχύει πιο συχνά πάντως.

Άραξα λοιπόν, αγαπημένε μου Πιτσιρίκο, στο αγαπημένο μου στέκι και παρακολούθησα, ακούγοντας την συζήτηση στο διπλανό τραπέζι, ένα ταχύρυθμο σεμινάριο πάνω στα dating apps. Στις γαμωεφαρμογές με λίγα λόγια. Η εισηγήτρια φαινόταν να έχει εντρυφήσει στο αντικείμενο, κατάλαβα από τα συμφραζόμενα πως είναι μια χωρισμένη γυναίκα, η οποία είχε αφιερώσει αρκετό χρόνο σε διάφορες από αυτές τις εφαρμογές. Δεν θα κάτσω να παραθέσω ακριβώς τις ατάκες που έπαιζαν από αηδιαστικές έως απολαυστικές, καλώς ή κακώς ήταν αυτές που ήταν. Ίσως στο υστερόγραφο

Αυτό όμως που δεν κατάλαβα τελικά, μετά από καμιά ώρα λαθρακρόασης, ήταν τι διάολο ψάχνει κανείς εκεί πέρα. Ή τι λέει ότι ψάχνει, ή τι πιστεύει ότι ψάχνει. Αυτό παρέμεινε μυστήριο. Φυσικά, δεν ψάχνουν όλοι τα ίδια πράγματα και, ακόμα φυσικότερα, ο ίδιος άνθρωπος ψάχνει διαφορετικά πράγματα σε κάθε φάση της ζωής του, ή ανάλογα με τον άνθρωπο που έχει απέναντί του.

Εκτός από κάποιους κολλημένους που ψάχνουν από όσο θυμούνται τον εαυτό τους όλα αυτά τα δραματικά και γλυκανάλατα/πικάντικα, έναν συνδυασμό hardcore/softcore pοrn, Άρλεκιν φασούλα: τον πραγματικό έρωτα, την συντροφικότητα, την συνενοχή, την απόλυτη ένωση, την βασίλισσα και ταυτόχρονα σκλάβα τους (ή τον βασιλιά και ταυτόχρονα σκλάβο τους, ανάλογα με τις προτιμήσεις). Αλλά αυτοί/ες, κάτι μαλ@κες σαν και εμένα δηλαδή, θα μείνουν πάντα στο κυνήγι του ονείρου. Έχουμε διανύσει μισό αιώνα ζωής στον πλανήτη, ας πούμε τα πράγματα όπως έχουν και ας αποδεχτούμε την μοίρα μας.

Δεν είναι προβληματικό ή κατακριτέο να έχει κανείς άλλη ατζέντα σχετικά με το τι ζητά στην σχέση του με τον/την σύντροφό του. Χρήμα, υλικά αγαθά, κοινωνική θέση, σεξoυαλική ευχαρίστηση, σχέση ζωής, πήδημα σαββατόβραδου, ένα ή περισσότερα από αυτά σε οποιονδήποτε συνδυασμό. Ό,τι κάνει το καμπανάκι του καθενός να χτυπά χαρούμενα, είναι ελεύθερος να το αναζητήσει και να το διεκδικήσει.

Το πρόβλημα είναι πώς την παρουσιάζει ή πώς την αποκρύπτει αυτή την ατζέντα. Μερικές φορές τα πράγματα είναι καθαρά, όπως στην περίπτωση που το χέρι κατεβαίνει κάτω από την μέση και, αντί να πάει προς στο σκοτεινό αντικείμενο του πόθου, αρχίζει να παρεκκλίνει προς την τσέπη που βρίσκεται το πορτοφόλι. Πόθος είναι και αυτό θα μου πεις…

Άλλες φορές, όμως, τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα και οι συμπεριφορές, η αλληλεπίδραση και η συσχέτιση γίνονται πιο θολά. Εκεί αρχίζει μία σύγχυση των εντυπώσεων και των προσδοκιών. Εκεί η επικοινωνία γίνεται πύργος της Βαβέλ. Ο καθένας μιλάει την γλώσσα του και κανένας δεν κατανοεί τι θέλει να πει ο άλλος.

Τελικά, το ζητούμενο είναι να γνωρίζει κανείς με βεβαιότητα αυτό που έχει σαν προτεραιότητα και να προσπαθεί να μην εμπλέκει κάποιον ο οποίος δεν κινείται σε αυτό το μήκος κύματος. Στην περίπτωση που αναθεωρεί την προτεραιότητά του κατά τη διάρκεια μιας σχέσης, να ξεκαθαρίζει τα πράγματα όσο πιο γρήγορα γίνεται ώστε να μην σπαταλά ούτε τον δικό του αλλά ούτε και τον χρόνο του άλλου.

Ωραία ακούγονται όλα αυτά, αλλά είναι τελείως θεωρητικά. Στην πράξη όλοι έχουν βιώσει την πολυπλοκότητα και την πολυπαραγοντικότητα των ανθρωπίνων σχέσεων, πόσω μάλλον αυτού του είδους σχέσεων. Φυσικά, ένα μέρος της πολυπλοκότητας εξαρτάται ακριβώς από το γεγονός ότι οι περισσότεροι από εμάς δεν έχουν ξεκαθαρισμένες τις προτεραιότητες ούτε για τον εαυτό τους, οπότε είναι λίγο δύσκολο να τις ξεκαθαρίσουν για κάποιον άλλον.

Γενικά, τελούμε μαζικά υπό εσωτερική σύγχυση και μετά αναρωτιόμαστε γιατί η ζωή είναι τόσο πολύπλοκη. Είναι από μόνη της, αλλά της δίνουμε και εμείς και καταλαβαίνει. Βασανίζουμε τους εαυτούς μας και τους άλλους χωρίς τελικά να κερδίζει κανείς κάτι ουσιαστικό στις περισσότερες των περιπτώσεων.

Η αίσθηση που μένει είναι αυτή της μοναξιάς, Πιτσιρίκο μου. Μίας μοναξιάς πιο πιεστικής και δυσάρεστης από την μοναξιά της απομόνωσης, γιατί είναι πλαισιωμένη από μία συνεχή διάδραση η οποία δεν οδηγεί πουθενά. Σαν να τραγουδάνε χιλιάδες άτομα, αλλά το αποτέλεσμα είναι να ακούγεται μία βαβούρα γιατί ο καθένας τραγουδάει το δικό του τραγούδι, χωρίς να ακούει τον δίπλα του και χωρίς να κάνει την παραμικρή προσπάθεια να συντονιστεί. Κανένας δεν ξέρει τελικά τι λέει, από πού άρχισε και πώς θα τελειώσει.

Δεν μπορώ να πω αν τα πράγματα ήταν πάντα έτσι, αν ήταν καλύτερα ή αν ήταν χειρότερα. Πιθανώς να ήταν πάντα αναλογικά με την περίοδο και τις περιστάσεις. Μία διαφορά πάντως σήμερα, σε σχέση με άλλες περιόδους της ανθρώπινης ιστορίας, είναι η μαζικότητα των κοινωνικών δικτύων και των εφαρμογών για γνωριμίες, τα οποία λειτουργούν στη βάση τους με έναν κοινό τρόπο: προσφέρουν στιγμιαία πλασματική επιβεβαίωση στοχεύοντας το κύκλωμα της επιβράβευσης του εγκεφάλου.

Η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων προβάλλει μία εικόνα που συνήθως έχει λίγη σχέση με αυτό που είναι στην πραγματικότητα. Εκτίθενται χωρίς να ρισκάρουν πραγματικά, ένα προφίλ σε μία εφαρμογή είναι, αύριο το σβήνεις αν τα πράγματα στραβώσουν και δεν είσαι ένα δημόσιο πρόσωπο. Γράφεις την χαζομάρα σου, βάζεις την φωτογραφία σου, και περιμένεις τις καρδούλες, τα χεράκια και τις αναδημοσιεύσεις.

Θυμάμαι φυσικά κόσμο να μιλάει σοκαρισμένος για το πόσο θίχτηκαν επειδή κάποιοι δεν απάντησαν στο αίτημα φιλίας τους, επειδή τους μπλόκαραν, επειδή δεν τους απάντησαν στο “καλημέρα” και άλλα τέτοια δραματικά. Άλλοι αγωνιούν επειδή τους άφησαν στο “διαβάστηκε”, άλλοι πέφτουν να πεθάνουν επειδή τους έκαναν “ghosting”, δηλαδή επειδή δεν δεν απάντησαν ποτέ ξανά, επειδή δεν τους ξαναπήραν τηλέφωνο και εξαφανίστηκαν.

Για κάποιον περίεργο λόγο, η επικοινωνία είναι επιτακτική, δεν μπορείς να την διακόψεις όταν θέλεις για τον άλφα ή βήτα λόγο. Φυσικά, αν θέλει ο άλλος να την διακόψει και εσύ συνεχίζεις, τότε είσαι stalker και παρενοχλείς.

Έτυχε και αυτό, να ακούσω άτομο να παραπονιέται ότι έχει πέσει θύμα και των δύο περιστάσεων. Προφανώς, εκεί που ήθελε αυτό να συνεχίσει την αλληλεπίδραση ήταν θύμα ghosting, εκεί που ήθελε να την διακόψει ήταν θύμα stalking. Το ότι μπορεί να το δει κανείς ακριβώς με τον αντίθετο τρόπο ούτε καν του πέρασε από το μυαλό.

Έχουμε γεμίσει την καθημερινότητα με αυτές τις κενές περιεχομένου έννοιες, οι οποίες δεν έχουν κανένα άλλο νόημα πέρα από το να κάνουν κάποιον να αισθάνεται συνέχεια πως είναι το θύμα.

“Χειριστική συμπεριφορά”, άλλη μία από τις αγαπημένες μου εκφράσεις. “Τοξικός άνθρωπος”. Φανταστικό! Όπου δεν υπάρχει κοστολογημένη συναλλαγή, τόσο κοστίζει – τόσα δίνω, η συμπεριφορά είναι πάντα χειριστική. Από το πού θα πάμε για φαγητό μέχρι το αν θα πέσουμε στο κρεβάτι, ο ένας προσπαθεί να “χειριστεί” τον άλλον για να γίνει το δικό του, είτε διεκδικεί είτε παραχωρεί. Δεν είναι όλος ο κόσμος ψυχοπαθητικοί ναρκισσιστές επειδή απλά θέλει να φέρνει τα πράγματα στα νερά του, έλεος πια!

Ένα τεράστιο κομμάτι της μοντέρνας ψυχοθεραπείας έχει πλέον κατευθυνθεί όχι στο να βοηθήσει τον κόσμο, αλλά στο να τον κάνει να αισθάνεται θύμα ανωτέρων σατανικών δυνάμεων που τον απέτρεψαν από το να γίνει ο γαμάτος που θα έπρεπε να είναι. Φυσικά, αν είσαι εσύ αυτός που προσπαθεί να φέρει τα πράγματα στα νερά του, δεν είσαι ούτε χειριστικός ούτε τοξικός. Είσαι αυτός που διεκδικεί, που βάζει όρια, που, που, που…

Με λίγα λόγια, το όλο πράγμα εξετάζεται υπό το πρίσμα του αν είσαι αυτός που κάνει ή αυτός που του κάνουν. Δεν υπάρχει αντικειμενικό κριτήριο, δεν υπάρχουν σταθερές. Το ερώτημα είναι αν κερδίζεις ή αν χάνεις στην κατάσταση. Αλλά επειδή οι καταστάσεις αλλάζουν, ο ίδιος άνθρωπος μπορεί την μία μέρα να συμπεριφέρεται όπως του συμπεριφέρονται την άλλη. Δεν έχει σημασία, όμως, θα βρει στο καινούργιο λεξιλόγιο την λέξη που θα του δίνει το δίκαιο με το μέρος του.

Κάπως έτσι χάνεται η αντίληψη του τι σημαίνει ανθρώπινη αλληλεπίδραση, ειλικρίνεια, ευθύτητα. Η επικοινωνία βυθίζεται μέσα στην ρευστότητα των προσήμων και των εννοιών. Ο προσδιορισμός των προσδοκιών και των επιθυμιών ακολουθεί από κοντά, αφού τα πάντα μπορούν να επαναπροσδιοριστούν ανάλογα με το πώς βολεύει, πως απενοχοποιεί, πως ακούγεται καλύτερα και πολιτικώς ορθότερα.

Κάποτε τα σώματά μας ήταν μέρος μίας μεταλλικής μηχανής, στην οποία τα μέλη μας συναντιόντουσαν με τα γρανάζια της και αλέθονταν για οχτώ ώρες την ημέρα. Ήταν πιο απλά τα πράγματα, πιο κατανοητά. Τώρα οι εγκέφαλοί μας είναι μέρος μίας μηχανής από σιλικόνη και πλαστικό, όπου τα ηλεκτρόνια που τρέχουν στα κυκλώματά της συναντιούνται με τους νευροδιαβιβαστές μας. Διαρκώς, χωρίς να σταματάνε ούτε στιγμή, γιατί, όταν ξυπνήσουμε το πρωί, πρέπει να βιαστούμε να αναπληρώσουμε την αλληλεπίδραση που χάσαμε όση ώρα κοιμόμασταν.

Τα ηλεκτρόνια δεν κουράζονται, οι νευροδιαβιβαστές μας όμως εξαντλούνται. Οι νευροδιαβιβαστές μας είναι οι χημικές ουσίες που ελέγχουν, εκτός των άλλων, την θέλησή μας, τις ανώτερες ιδέες μας, την ικανότητά μας να αναλύουμε και να πράττουμε, την αίσθηση της ικανοποίησής μας και, στο τέλος της ημέρας, αυτό που σε μεγάλο βαθμό μας κάνει ανθρώπινα όντα: τα συναισθήματά μας.

Δεν πιστεύω ότι είμαστε ακόμα στο σημείο που τα συναισθήματα μπορούν να αλλάξουν δραστικά υπό την επίδραση της σύγχρονης μηχανής, δηλαδή να δημιουργηθούν καινούργια και να εξαλειφθούν τα βιολογικά και γενετικά προϋπάρχοντα καθορισμένα για το είδος μας. Μπορούν όμως, και συμβαίνει ήδη, να κατευθυνθούν, να αλλάξουν σημειολογικά οι έννοιες με τέτοιο τρόπο ώστε οι συμπεριφορές, οι εκδηλώσεις δηλαδή των συναισθημάτων, να είναι από δυσανάλογες εως και τελείως απρόσφορες σε σχέση με αυτό που θα έπρεπε να είναι.

Οργή εκεί που δεν έπρεπε να υπάρχει, αγάπη για κάτι που δεν έπρεπε να αγαπιέται, επιθυμία για κάτι ασήμαντο, απογοήτευση για κάτι τετριμμένο, προσδοκία για κάτι ανύπαρκτο, αδιαφορία για κάτι απάνθρωπο. Πάντα συνέβαινε σε περιορισμένη κλίμακα, τώρα είναι μαζικό και απόλυτα καθοδηγούμενο φαινόμενο.

Κλείνω περίπου με το ίδιο συμπέρασμα του προηγούμενου κειμένου: Η ζωή είναι η εξ ορισμού βιωματική εμπειρία, και θα την ζήσουμε είτε θέλουμε είτε όχι. Πιστεύω ακράδαντα πως είναι καλύτερα να την ζει κανείς στον αναλογικό κόσμο με τις διαστάσεις του και τα μεγέθη του, παρά στον ψηφιακό κόσμο της συμπυκνωμένης, κατευθυνόμενης και πλασματικής πληροφορίας, εικόνας και συναισθημάτων.

Βέβαια, όπως είπα και στην αρχή, δεν πατρονάρω κανέναν. Ό,τι κάνει το καμπανάκι του καθενός να χτυπάει.

Αγάπη ή τίποτα!

Βασίλης

Υ.Γ. Για να το χαλαρώσουμε, γέλασα με την ατάκα της τύπισσας με τις γαμωεφαρμογές: Ε, αφού γράφει, γράφει, γράφει, του γράφω και εγώ “με έχεις κ@βλώσει τρελά αγόρι μου”, ενώ ανακατεύω τις μπάμιες. Φταίω εγώ;

Υ.Γ.2 Εχθές είχα υποσχεθεί στον εαυτό μου να βγω να τα πιω μέχρι τελικής πτώσεως, αλλά τελικά πέφτω δύσκολα παρά την ηλικία μου. Αυτό το κείμενο γράφτηκε μετά από ύπνο τριών ωρών, στο λεπτό χρονικό διάστημα που το αλκοόλ εγκαταλείπει και ο πονοκέφαλος ανοίγει την πόρτα και κοιτάει πονηρά. Δεν είμαι σίγουρος ότι βγάζει νόημα, αλλά ΟΚ, έτσι είναι η ζωή.

Υ.Γ.3 Το επόμενο κείμενο πιθανώς θα είναι γραμμένο από Σουηδία, νηφάλιο, στο ύφος και με την ποιότητα που αρμόζει σε έναν επιστήμονα του κύρους μου.

(Φίλε Βασίλη, μια χαρά νόημα βγάζει το κείμενό σου. Βασίλη, η ταπεινή μου γνώμη είναι πως οι ανθρώπινες σχέσεις είναι εξαιρετικά υπερτιμημένες. Είναι μάλλον πιο υπερτιμημένες και από την δουλειά, που σύντομα θα είναι παρελθόν, και οι άνθρωποι θα αναρωτιούνται γιατί δούλευαν τόσα χρόνια. Πήραμε -άνδρες και γυναίκες- το “Θέλω να γ@μήσω τώρα”, και το μετατρέψαμε σε επιστήμη και βιομηχανία. Σκέφτομαι πως καλό είναι να αφήνεις να σε διαλέγουν. Ειδικά, αν είσαι άνδρας, γιατί οι γυναίκες διαλέγουν πάντα. Έτσι γλιτώνεις και τις χυλόπιτες. Δεν ξέρω τι ψάχνουν οι άνθρωποι αλλά ξέρω από έρευνες που δημοσιοποιούνται -και από την προσωπική μου εμπειρία- πως κάνουν θραύση η κατάθλιψη, το burn out και τα Xanax, παρέα με την ιδιωτεία και την απληστία. Οπότε, στη ζωή υπάρχει και το “Μοναχός σου χόρευε κι όσο θέλεις πήδα”. Και βέβαια, είναι υπέροχο το πήδημα, μέχρι να σε πιάσουν τα νεφρά, οι ώμοι, τα γόνατα, η μέση, ο αυχένας και άλλα μέρη του σώματος, ώστε να αποκτήσεις άλλες προτεραιότητες και να χρειάζεσαι κάποιον να σε τρίψει και να σου κόψει βεντούζες. Σε μια φίλη μου που είχε χωρίσει πολύ άσχημα και μου είπε “θέλω αγάπη”, της είπα να πάρει σκύλο. Σε μια άλλη φίλη, που μου περιέγραφε τι είδος άνδρα ψάχνει -και μου απαριθμούσε τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει αυτός ο άνδρας- της είπα “αν βρεις αυτόν τον άνδρα, τον παντρεύομαι κι εγώ”. Να είσαι καλά. Την αγάπη μου.)

Το pitsirikos.net χρειάζεται τη βοήθειά σου

Στήριξε οικονομικά το pitsirikos.net, αν θεωρείς πως καλό είναι να υπάρχουν στην Ελλάδα και κάποιες φωνές που δεν δουλεύουν για τον Μαρινάκη, τον Αλαφούζο, τον Σαββίδη και τα άλλα παιδιά, οπότε μπορεί να διαβάσεις ή να ακούσεις κάτι διαφορετικό από αυτό που συμφέρει τους ολιγάρχες. Οι τρόποι στήριξης εδώ.