Μισώ τους αδιάφορους
Γεια σου, πιτσιρίκο
Ένα κείμενο του 1917, που θα μπορούσε να μιλά για την Ελλάδα του σήμερα…
Χάρης Σ.
Μισώ τους αδιάφορους-Του Αντόνιο Γκράμσι
«Μισώ τους αδιάφορους. Πιστεύω ότι το να ζεις σημαίνει να εντάσσεσαι κάπου. Όποιος ζει πραγματικά, δεν μπορεί να μην είναι πολίτης και ενταγμένος. Η αδιαφορία είναι αβουλία, είναι παρασιτισμός, είναι δειλία, δεν είναι ζωή. Γι’ αυτό μισώ τους αδιάφορους.
H αδιαφορία είναι το νεκρό βάρος της ιστορίας. Η αδιαφορία δρα δυνατά πάνω στην ιστορία. Δρα παθητικά, αλλά δρα.
Είναι η μοιρολατρία. Είναι αυτό που δεν μπορείς να υπολογίσεις.
Είναι αυτό που διαταράσσει τα προγράμματα, που ανατρέπει τα σχέδια που έχουν κατασκευαστεί με τον καλύτερο τρόπο.
Είναι η κτηνώδης ύλη που πνίγει την ευφυΐα.
Αυτό που συμβαίνει, το κακό που πέφτει πάνω σε όλους, συμβαίνει γιατί η μάζα των ανθρώπων απαρνείται τη βούλησή της, αφήνει να εκδίδονται νόμοι που μόνο η εξέγερση θα μπορέσει να καταργήσει, αφήνει να ανέβουν στην εξουσία άνθρωποι που μόνο μια ανταρσία θα μπορέσει να ανατρέψει.
Μέσα στη σκόπιμη απουσία και στην αδιαφορία λίγα χέρια, που δεν επιτηρούνται από κανέναν έλεγχο, υφαίνουν τον ιστό της συλλογικής ζωής, και η μάζα είναι σε άγνοια, γιατί δεν ανησυχεί.
Φαίνεται λοιπόν σαν η μοίρα να συμπαρασύρει τους πάντες και τα πάντα, φαίνεται σαν η ιστορία να μην είναι τίποτε άλλο από ένα τεράστιο φυσικό φαινόμενο, μια έκρηξη ηφαιστείου, ένας σεισμός όπου όλοι είναι θύματα, αυτοί που τον θέλησαν κι αυτοί που δεν τον θέλησαν, αυτοί που γνώριζαν κι αυτοί που δεν γνώριζαν, αυτοί που ήταν δραστήριοι κι αυτοί που αδιαφορούσαν.
Κάποιοι κλαψουρίζουν αξιοθρήνητα, άλλοι βλαστημάνε χυδαία, αλλά κανείς ή λίγοι αναρωτιούνται: αν είχα κάνει κι εγώ το χρέος μου, αν είχα προσπαθήσει να επιβάλλω τη βούλησή μου, θα συνέβαινε αυτό που συνέβη;
Μισώ τους αδιάφορους και γι’ αυτό: γιατί με ενοχλεί το κλαψούρισμά τους, κλαψούρισμα αιωνίων αθώων.
Ζητώ να μου δώσει λογαριασμό ο καθένας απ’ αυτούς με ποιον τρόπο έφερε σε πέρας το καθήκον που του έθεσε και του θέτει καθημερινά η ζωή, γι’ αυτό που έκανε και ειδικά γι’ αυτό που δεν έκανε.
Και νιώθω ότι μπορώ να είμαι αδυσώπητος, ότι δεν μπορώ να χαλαλίσω τον οίκτο μου, ότι δεν μπορώ να μοιραστώ μαζί τους τα δάκρυά μου.
Είμαι ενταγμένος, ζω, νιώθω ότι στις συνειδήσεις του χώρου μου ήδη πάλλεται η δραστηριότητα της μελλοντικής πόλης, που ο χώρος μου χτίζει.
Και μέσα σ’ αυτήν την πόλη η κοινωνική αλυσίδα δεν βαραίνει τους λίγους, μέσα σ’ αυτήν κάθε συμβάν δεν οφείλεται στην τύχη, στη μοίρα, μα είναι ευφυές έργο των πολιτών.
Δεν υπάρχει μέσα σ’ αυτήν κανείς που να στέκεται να κοιτάζει από το παράθυρο ενώ οι λίγοι θυσιάζονται, κόβουν τις φλέβες τους.
Ζω, είμαι ενταγμένος. Γι’ αυτό μισώ αυτούς που δεν συμμετέχουν, μισώ τους αδιάφορους.
11 Φεβρουαρίου 1917»
Ο Antonio Gramsci γεννήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 1891 και πέθανε στις 27 Απριλίου 1937.
(Αγαπητέ φίλε, ο Γκράμσι ήταν πολύ μπροστά από την εποχή του. Η Ελλάδα δεν έβγαλε Γκράμσι. Το θεωρητικό κομμάτι δεν ήταν ποτέ το δυνατό σημείο του ΚΚΕ. Ο Γκράμσι είναι ένας από αυτούς τους οποίους εννοώ όταν λέω συχνά πως τα έχουν πει και τα έχουν γράψει όλα και πολύ καλύτερα από εμάς, άλλοι άνθρωποι που ήταν πολύ καλύτεροι από εμάς. Οπότε, αφού αυτοί δεν κατάφεραν να αλλάξουν τον κόσμο, εμείς δεν έχουμε ελπίδα να το κάνουμε. Το αστείο είναι πως ο Γκράμσι -πριν από έναν αιώνα- εννοεί πως πρέπει να είμαστε ενταγμένοι στα κομμουνιστικά κόμματα. Πού να ήξερε τι σημαίνει αυτό σήμερα. Πού να ήξερε τι είναι τα κόμματα σήμερα. Ο Γκράμσι σήμερα θα ήταν …ανένταχτος. Όπως γράφει η Διδώ Σωτηρίου, αυτοί που πέθαναν, έχασαν τη ζωή τους, αλλά κέρδισαν τα όνειρά τους. Δεν έμαθαν ποτέ τι έγινε μετά. Πάντως, σε αντίθεση με τον Γκράμσι, δεν μισώ τους αδιάφορους. Δεν μισώ κανέναν· αν ζούσα το 1917, μπορεί να μισούσα πολλούς. Αλλά η αδιαφορία είναι υπεύθυνη για αυτό που ζούμε. Αλλά μάλλον είναι και κομμάτι της ανθρώπινης φύσης. Έγραψα πριν από τέσσερα χρόνια για την “βία της αδιαφορίας”. Να είστε καλά.)
Το pitsirikos.net χρειάζεται τη βοήθειά σου
Στήριξε οικονομικά το pitsirikos.net, αν θεωρείς πως καλό είναι να υπάρχουν στην Ελλάδα και κάποιες φωνές που δεν δουλεύουν για τον Μαρινάκη, τον Αλαφούζο, τον Σαββίδη και τα άλλα παιδιά, οπότε μπορεί να διαβάσεις ή να ακούσεις κάτι διαφορετικό από αυτό που συμφέρει τους ολιγάρχες. Οι τρόποι στήριξης εδώ.