Ακόμα και την βροχή

Στην Βολιβία, μετά το πραξικόπημα που οδήγησε στην βελούδινη καθαίρεση του Έβο Μοράλες, η κατάσταση είναι έκρυθμη και ο αέρας μυρίζει μπαρούτι.

Ο Μοράλες ήταν ο εκλεγμένος πρόεδρος της Βολιβίας από το 2006. Τρεις συνεχόμενες προεδρικές θητείες με ποσοστά πάνω από 50%. Σχεδόν 13 χρόνια «απόλυτος κυρίαρχος» στην φτωχή αυτή δημοκρατία της Νοτίου Αμερικής.

Ένα μήνα νωρίτερα, έγιναν ξανά εκλογές τις οποίες ο Μοράλες κέρδισε με ποσοστό λίγο κάτω από το 50%.

Οι αντίπαλοι του μίλησαν για νοθεία, ισχυριζόμενοι ότι η διαφορά με τον δεύτερο δεν ήταν μεγαλύτερη των 10 ποσοστιαίων μονάδων και για αυτό τον λόγο η προεδρική εκλογή θα έπρεπε να κριθεί στον δεύτερο και όχι στον πρώτο γύρο.

Ο Μοράλες παραδέχτηκε εμμέσως τις καταγγελίες της αντιπολίτευσης και στην συνέχεια έκανε ένα πολύ μεγάλο λάθος, ίσως γιατί είχαν προηγηθεί -όπως αποδείχτηκε αργότερα- πολύ μεγαλύτερα λάθη.

Κάλεσε τον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών (OAS) να επικυρώσει το αποτέλεσμα των εκλογών, και δεσμεύτηκε ότι θα προκηρύξει νέες εκλογές, αν υπήρχε η παραμικρή υποψία νοθείας.

Τεράστιο λάθος, αφού οι πάντες γνωρίζουν τον ρόλο του OAS στις υποθέσεις της Λατινικής Αμερικής, όπου κατά καιρούς έχει γίνει το μακρύ χέρι των ΗΠΑ και της CIA στην περιοχή.

Πριν καν να ολοκληρωθεί η καταμέτρηση των ψήφων, ο OAS εξέδωσε την καταδικαστική για τον Μοράλες ετυμηγορία του.

Ο μαέστρος έδωσε το σήμα και η ορχήστρα άρχισε να παίζει.

Σχεδόν ταυτόχρονα, μονάδες του στρατού και της αστυνομίας στασίασαν και κάλεσαν τον πρόεδρο Μοράλες να παραιτηθεί.

Παράλληλα, η «αριστερή» κυβέρνηση του Μεξικού δήλωσε πρόθυμη να προσφέρει άσυλο στον πρόεδρο της Βολιβίας εφόσον της το ζητούσε.

Στο μεταξύ, πολλοί υπουργοί της κυβέρνησης και αρκετοί ακόμα κρατικοί αξιωματούχοι είχαν ήδη βρει καταφύγιο στην πρεσβεία του Μεξικού στην Λα Παζ.

Όσοι φαντάστηκαν πως ο Εβο Μοράλες θα γίνονταν ο νέος Αλιέντε και θα έμενε να αγωνιστεί μαζί με τον λαό του, έπεσαν μάλλον έξω.

Χθες αποχαιρέτησε μέσα από το αεροπλάνο, κρατώντας στα χέρια του μια μεξικανική σημαία το πλήθος των υποστηρικτών του που ξεκινούσε πορεία για την πρωτεύουσα Λα Παζ.

Υποσχέθηκε σε όλους εκείνους που ήταν έτοιμοι να υπερασπιστούν την δημοκρατία ότι πολύ σύντομα θα επιστρέψει πίσω. Μάλλον όμως πολύ δύσκολα θα τηρήσει την υπόσχεση του αυτή.

Ο Έβο Μοράλες δεν πρόκειται να ξαναδεί την πατρίδα του, όσο είναι ζωντανός.

Η Βολιβία είναι μια μεγάλη σε έκταση χώρα, περίπου 1,1 εκατομμύρια Km2, που κατοικείται από σχεδόν 12 εκατομμύρια ανθρώπους. Από αυτούς μονάχα το 5% είναι λευκοί, το 60% μιγάδες (Mestizo) και το 25% αυτόχθονες Ινδιάνοι των Άνδεων.

Παρόμοια εθνολογική σύνθεση του πληθυσμού συναντάμε στο Περού και σε μικρότερο βαθμό στο Εκουαντόρ.

Στην γειτονική Αργεντινή οι λευκοί Ευρωπαίοι αντιπροσωπεύουν το 65% του πληθυσμού, στην Χιλή πάνω από το 50%.

Και στις δύο αυτές χώρες οι Ευρωπαίοι μαζί με τους μιγάδες (Mestizo) ξεπερνούν το 95%, ενώ οι αυτόχθονες μόλις και μετά βίας φτάνουν το 2 με 3% του συνολικού πληθυσμού.

Η Βολιβία είναι μια φτωχή χώρα –πολύ φτωχότερη από τις γειτονικές Χιλή και Αργεντινή– και ο στρατός της είναι μικρός –περίπου 35.000 άνδρες– και πολύ φτωχά εξοπλισμένος.

Κι όμως, μετά από 13 χρόνια διακυβέρνησης της χώρας από μία αριστερή κυβέρνηση, ανέτρεψε τον νόμιμο πρόεδρο της χώρας και τον ανάγκασε να ζητήσει πολιτικό άσυλο σε μια μακρινή χώρα.

Κάτι πήγε στραβά και σε αυτή την περίπτωση, αφού ο Μοράλες δεν έκανε το αυτονόητο. Δεν εξασφάλισε τον έλεγχο του στρατού και των δυνάμεων ασφαλείας.

Το ίδιο λάθος είχε κάνει και ο Ούγκο Τσάβες που, το 2002, τρία μόλις χρόνια μετά την άνοδό του στην εξουσία, αντιμετώπισε ένα πραξικόπημα το οποίο τελικά απέτυχε εξαιτίας των λαϊκών κινητοποιήσεων.

Ο Τσάβες που προερχόταν από τον στρατό είχε την εντύπωση πως έλεγχε το στράτευμα, μετά όμως από το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2002 κινήθηκε αποφασιστικά αναδιαρθρώνοντας τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας του και ιδρύοντας την Εθνοφρουρά.

Επίσης, ο Ούγκο Τσάβες το μακρινό 2002 δεν πήρε το αεροπλάνο για την Αβάνα αλλά έμεινε στο Καράκας να καθοδηγεί τα εκατομμύρια των υποστηρικτών του.

Περιττό νομίζω να αναφερθεί ο λόγος για τον οποίο ο διάδοχος του, Νικολάς Μαδούρο, δεν έχει ανατραπεί ακόμα όπως ο Εβο Μοράλες.

Με αυτά και με τ’ άλλα, πηδάμε από την μία απογοήτευση στην άλλη χωρίς να μαθαίνουμε από τα λάθη μας και χωρίς να αλλάζουμε τις τακτικές μας.

Κάνουμε διαρκώς το ίδιο λάθος, να κατακεραυνώνουμε δηλαδή τον λαό, την στιγμή που η υποτιθέμενη φυσική ηγεσία του δεν έχει καν μπει στον κόπο να αναλύσει την εμπειρία του ματωμένου 20ου αιώνα, της επανάστασης του Οκτώβρη και της αποτυχίας των καθεστώτων που δημιουργήθηκαν ως συνέπεια αυτής και του θριάμβου ενάντια στον ναζισμό.

Για την πιο πρόσφατη εμπειρία, ούτε λόγος να γίνεται.

Στην Χιλή –σε αντίθεση με την Ελλάδα– οι κινητοποιήσεις και οι συγκρούσεις των διαδηλωτών με τις δυνάμεις ασφαλείας συνεχίζονται τρίτη βδομάδα.

Κι όπως έγραψε στο τελευταίο του κείμενο ο Άρης, καμία χώρα -ούτε η Ελλάδα, ούτε η Χιλή- δεν θα μπορέσει ποτέ να σηκώσει κεφάλι, αν δεν ξεμπερδέψει πρώτα με το παρελθόν της.

Σήμερα ο καπιταλισμός επιτίθεται πρώτα από όλα στην μνήμη των λαών.

Η προσπάθειά τους είναι να επιβάλουν την κανονικότητα της λήθης. Μνήμη ενάντια στην λήθη είναι το πρώτο επίπεδο αυτής της αναμέτρησης. Χωρίς την μνήμη δεν υπάρχει παρόν. Ούτε σχέδια για το μέλλον.

Φιλιά από την Εσπερία

Ηλίας

Υ.Γ. Το 2000, έξι χρόνια πριν εκλεγεί για πρώτη φορά ο Έβο Μοράλες πρόεδρος της Βολιβίας, ξέσπασαν απανωτές εξεγέρσεις του 2000 στην Κοτσαμπάμπα ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού. Η τότε κυβέρνηση της Βολιβίας έστειλε τον στρατό, προκειμένου να αποτρέψει τους φτωχούς κατοίκους της Κοτσαμπάμπα να συλλέγουν το νερό της βροχής αφού μειώνονταν τα έσοδα των ιδιωτικών εταιριών. Δέκα χρόνια αργότερα γυρίστηκε το ισπανικό ντοκιμαντέρ «Ακόμα και τη βροχή» βασισμένο στα γεγονότα εκείνης της εποχής. Καθόλου απίθανο να περιλαμβάνει και σκηνές από τα «προσεχώς» αυτής της φτωχής χώρας.

(Φίλε Ηλία, πριν από 52 χρόνια ο Τσε Γκεβάρα προδόθηκε από τους πάμφτωχους ιθαγενείς της Βολιβίας για τους οποίους αγωνιζόταν, και κατέληξε νεκρός. Ο Τσε δεν έζησε για να δει έναν ιθαγενή της Βολιβίας να γίνεται για πρώτη φορά πρόεδρος της χώρας. Ηλία, η Λατινική Αμερική είναι μια χώρα και οι Λατινοαμερικάνοι είναι ένας λαός. Στη Λατινική Αμερική είναι ο Μοράλες. Ακόμα. Όλα θα πάνε καλά. Σκέφτομαι τους ωραίους Βολιβιανούς με τους οποίους κάναμε Πάσχα τον Απρίλιο στην Βαρκελώνη, και μας κέρασαν από το κρέας τους που το είχαν ψήσει πιο ωραία από το δικό μας. Να είσαι καλά. Την αγάπη μου.)

Το pitsirikos.net χρειάζεται τη βοήθειά σου

Στήριξε οικονομικά το pitsirikos.net, αν θεωρείς πως καλό είναι να υπάρχουν στην Ελλάδα και κάποιες φωνές που δεν δουλεύουν για τον Μαρινάκη, τον Αλαφούζο, τον Σαββίδη και τα άλλα παιδιά, οπότε μπορεί να διαβάσεις ή να ακούσεις κάτι διαφορετικό από αυτό που συμφέρει τους ολιγάρχες. Οι τρόποι στήριξης εδώ.