Μια αιρετικά “φθηνή” καλοκαιρινή ιστορία

Όλα ξεκίνησαν από ένα λάθος, φίλε Πιτσιρίκο, να πέσω πάνω σε ένα άρθρο που υποστήριζε πως -σε αντίθεση με όσους διαμαρτύρονται για τις ακριβές τιμές στις ταβέρνες και στα εστιατόρια- η χωριάτικη σαλάτα πρέπει να κοστίζει 20 και 30 ευρώ, όπου, καθώς του έκανα την χάρη να το διαβάσω, μου ήρθαν ευθύς στον νου τα εφηβικά μου χρόνια στο χωριό, τότε που τα καλοκαίρια παίρναμε τις ντομάτες με τα αγγούρια και τα βάζαμε στ’ αρxίδια.

Αράζαμε σ’ ένα παγκάκι και περιμέναμε επιδεικτικά με τα πόδια ανοικτά. Περιμέναμε να περάσει κανένας πιτσιρικάς που να είναι τουλάχιστον δύο με τρία χρόνια μικρότερος από εμάς. Εν συνεχεία, του πιάναμε την κουβέντα και αφήναμε να εννοηθεί ότι αυτή θα είναι η μοιραία εξέλιξη της ανατομίας του μετά τα 14. Ο πιτσιρικάς κοίταζε με δέος αλλά, αν παρατηρούσες καλύτερα στο πρόσωπό του, έβλεπες ζωγραφισμένη μια χαρμολύπη.

Από την μια η ηδονή που ένιωθε για την διαδοχή της ανατομίας από γενιά σε γενιά, λελογισμένη ως φυσικό φαινόμενο, και από την άλλη ο τρόμος που τον κυρίευε σε περίπτωση που κάτι δεν αναπτυσσόταν σωστά, φερ’ ειπείν, από μια ανεμοβλογιά, καθώς το μέγεθος τού φαινόταν εντυπωσιακά μεγάλο, όπου, σε συνδυασμό με το ορθόδοξο δόγμα που δίδασκε την ταπεινότητα, δημιουργούσε εκείνη την μεταφυσική αντίφαση στο τρυφερό του προσωπάκι πού μας προκαλούσε απεριόριστα τον γέλωτα.

Φαντάζομαι, κάτι αντίστοιχο θα έκαναν και τα κορίτσια με τις ντομάτες. Μόνο που τα κορίτσια ωριμάζουν πιο γρήγορα από τα αγόρια, οπότε εικάζω ότι θα έβαζαν τις γινωμένες ντομάτες γύρω από της θηλές τους και θα υποδύονταν.. τις χωρισμένες!

Για τους non binary δεν έχω γνώμη. Ίσως το σχήμα των εγχώριων καρπών να μην ευνοεί την μυθιστορηματική μου φαντασία.

Κάπως έτσι μεγαλώσαμε Πιτσιρίκο, και μέσα από τα εφηβικά αστεία με πoύτσες κι αρxιδάκια, ντοματάκια κι αγγουράκια, δημιουργήσαμε την λαογραφία μας, γεγονός που είχε σαν επακόλουθο, στον κολοφώνα της νιότης μας, η χωριάτικη σαλάτα να αποκτήσει έννοια ευτελή, ξεπερνώντας τα όρια του χωριού, ιδωμένη ως κουλτούρα νεοελληνική, όπου ακόμα και ο ταβερνιάρης συνηγορούσε σε τούτη τη λαϊκή συνήθεια. Αν του έλεγες να αυξήσει την τιμή, ήταν σαν να του έλεγες να αλλάξει πολιτισμό.

Σε προσωπικό επίπεδο, ουκ ολίγες οι φορές που οι φίλοι μου με πίκαραν όταν έβγαινα με καμιά κοπέλα “Ρε Μπιλάκο, το κορίτσι μένει στο Χαλάνδρι, κι εσύ θα την πας να φάτε χωριάτικη;”. “Πάντως, η αδερφή σου μόνο το φαγητό δεν σκέφτεται όταν είναι μαζί μου”, απαντούσα, ως αστείο, αστείο που ανήκει όμως σε άλλη ιστορία..

Σήμερα που πλησιάζω τα σαράντα εμφανίζεται εξαπίνης κάποιος κύριος που υποστηρίζει πως η χωριάτικη σαλάτα πρέπει να είναι πανάκριβη, θέλοντας να γίνει λιγάκι αιρετικός. Ωραία λέξη το αιρετικός, όπως και η λέξη Ελευθερία ή Δημοκρατία αλλά και η Δικαιοσύνη.

Το κακό με τον Λόγο είναι ότι περιλαμβάνει την πλάνη. Μόνο που ο λόγος αποτελείται από λέξεις που σχηματίζουν έννοιες. Δίχως τον καθορισμό των εννοιών ο άνθρωπος δεν θα μπορούσε να δημιουργήσει πολιτισμό. Ο πολιτισμός υπάρχει εδώ και κάποιες χιλιάδες χρόνια. Ο συντάκτης του άρθρου για την πανάκριβη χωριάτικη σαλάτα τον βρήκε έτοιμο και τώρα παίζει με τις λέξεις δίχως να κατανοεί τις έννοιες, με αποτέλεσμα ο πολιτισμός να εκφυλίζεται.

Η λέξη αιρετικός είχε αρνητική σημασία μονάχα για την καθεστηκυία τάξη, την αποδεκτή γνώμη, την μάζα. Για τους πνευματικούς ανθρώπους, σε ιστορικό βάθος, η λέξη άφηνε θετική χροιά με την έννοια του ριζοσπαστικού είτε πρόκειται για θρησκευτικό δόγμα είτε για πολιτικό, όπως και στις τέχνες γενικότερα.

Ακόμα και ο φασισμός κάποτε ήταν αιρετικός και πρωτοποριακός.

Άρα λοιπόν, ο κύριος που υποστηρίζει πως η χωριάτικη σαλάτα πρέπει να κοστίζει 30 ευρώ δεν μπορεί να είναι αιρετικός καθότι η άποψή του συμβαδίζει απόλυτα με τους κοινούς εστιάτορες, την κοινή γνώμη και την κοινή πολιτική.

Κάποτε βάζαμε τ’ αγγουράκια στ’ αρxίδια για να δηλώσουμε μια ιδεατή αρρενωπότητα, το κάναμε όμως με ντόπιους καρπούς, παραγόμενους σε δαψιλείς ποσότητες, καθότι αυτή ήταν η εντόπια πραγματικότητά μας εξού και την ευτελίζαμε. Ευτελίζαμε την άφθονη ποσότητα και όχι την αναντίρρητη ποιότητα.

Προχθές πέτυχα μια φίλη που είχα χρόνια να την δω. Πρόσεξα ότι φορούσε βέρα, οπότε, πέρασα απευθείας στο προκείμενο:

-Πότε ρε θηρίο;

-Πριν τρείς μήνες Μπιλάκο, με έβγαλε ο Θωμάς, ο έτσι, σε μια ταβέρνα στο Αιγάλεω. Ξαφνικά μου βγάζει μια βέρα στο τραπέζι ενώ είχε παραγγείλει Χωριάτικη, ο καριόλης! Σκάνε και τα δύο ταυτόχρονα, δεν άντεξα, του είπα ασυνείδητα το “ναι” κι άρπαξα μια ντομάτα και, εντελώς συνειδητά, την έβαλα κατευθείαν στο στόμα! Πεινούσα τόσο η πουτάvα!(Γέλια)

– Φυυυύγε ρε!

– Μα την Παναγία!

Πόσο αιρετικός λοιπόν μπορεί να είναι κάποιος που υποστηρίζει πως η χωριάτικη σαλάτα πρέπει να είναι ακριβή επειδή είναι ο Παρθενώνας της ελληνικής κουζίνας;

Μπιλάκος

(Αγαπητέ φίλε, διάβασα και ανέβασα το κείμενό σου από το σπίτι ενός φίλου στην Ήπειρο, ενώ δυο μέτρα δεξιά μου έχει φυτέψει ντομάτες, αγγούρια και κολοκύθια. Δεν έβαλα λινκ για το κείμενο του κυρίου που υποστηρίζει πως η χωριάτικη σαλάτα πρέπει να είναι πολύ ακριβή, γιατί δεν είναι …αιρετικό να βάζεις λινκ. Κι εγώ είμαι αιρετικός. Το αστείο είναι πως οι πάντες νομίζουν πως είναι πολύ αιρετικοί και διαφορετικοί, ενώ οι περισσότεροι είναι πιο συντηρητικοί από τους παππούδες τους. Και οι παππούδες τους ήξεραν να φυτεύουν ντομάτες και αγγούρια. Βλέποντας έναν γείτονά μας να εξαφανίζει τον κήπο που είχε για δεκαετίες και εκεί που ήταν τα κηπευτικά του να βρίσκεται πια μια πισίνα, σκέφτομαι πως σύντομα αιρετικό θα είναι να φυτεύεις ντομάτες, πιπεριές και κολοκύθια. Πάντως, με αφορμή το κείμενό σου, θυμήθηκα τις ντομάτες, τα αγγούρια και τα άλλα κηπευτικά από τον κήπο μας στη Ζάκυνθο το 2012. Φέτος φυτέψαμε και μπανανιές, και αυτές είναι οι πρώτες μας μπανάνες.

Μια και ξεκινάς τις διακοπές σου, να περάσεις όμορφα και να παραπονιέσαι στις ταβέρνες επειδή η σαλάτα δεν κοστίζει 30 ευρώ. Να τους λες “αν θέλετε να παραγγείλω σαλάτα, να την ακριβύνετε”. Να είσαι καλά. Την αγάπη μου.)

Το pitsirikos.net χρειάζεται τη βοήθειά σου

Στήριξε οικονομικά το pitsirikos.net, αν θεωρείς πως καλό είναι να υπάρχουν στην Ελλάδα και κάποιες φωνές που δεν δουλεύουν για τον Μαρινάκη, τον Αλαφούζο, τον Σαββίδη και τα άλλα παιδιά, οπότε μπορεί να διαβάσεις ή να ακούσεις κάτι διαφορετικό από αυτό που συμφέρει τους ολιγάρχες. Οι τρόποι στήριξης εδώ.