Τι σημαίνει “διατηρητέο” στην Ελλάδα

Η υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου έδωσε εντολή να ξεκινήσουν οι διαδικασίες, ώστε η εμβληματική ταβέρνα του Λεωνίδα στο Λυγουριό της Επιδαύρου να κηρυχθεί διατηρητέο μνημείο -μετά τον θάνατο του ιδρυτή της, Λεωνίδα Λιακόπουλου-, και, βέβαια, αυτό έχει προκαλέσει συζητήσεις.

Η ταβέρνα του Λεωνίδα χαρακτηρίζεται “ιστορική”, αφού όλα στην Ελλάδα είναι ιστορικά.

Υπάρχει ένας χλευασμός προς την Λυδία Κονιόρδου για αυτή της την απόφαση, που, προφανώς, έχει ως σκοπό να διασφαλίσει ότι ο χώρος δεν θα αλλάξει χρήση και θα παραμείνει ταβέρνα.

Εγώ δεν θα την κρίνω αλλά θα ήθελα να παρατηρήσω πως η Αθήνα δεν κατάφερε να διατηρήσει τα λογοτεχνικά της καφενεία.

Σε αντίθεση με το Παρίσι και την Ρώμη -όπου τα λογοτεχνικά καφενεία του 19ου αιώνα υπάρχουν ακόμα και δίνουν και λογοτεχνικά βραβεία-, η Αθήνα δεν πέτυχε το ίδιο.

Τα λογοτεχνικά καφενεία της Αθήνας, χώροι συνάθροισης σπουδαίων συγγραφέων, ποιητών και άλλων, δεν υπάρχουν πια ή έχουν εξελιχθεί σε απρόσωπους χώρους για νεόπλουτους.

Υποθέτω πως είναι οι κοινωνίες που αποφασίζουν με έναν δικό τους τρόπο τι πρέπει να μείνει και τι πρέπει να εξαφανιστεί.

Από την άλλη, όσο ψυχρός και ορθολογιστής και να είσαι, θέλεις να συνεχίσουν να υπάρχουν κάποιοι χώροι που συναντήθηκαν οι κορυφαίοι Έλληνες συγγραφείς και δημιουργοί, και μπορεί εκεί να έγραψαν και κάποια κομμάτια από τα βιβλία και τα έργα τους που αγαπήσαμε.

Ίσως να είναι πολυτέλεια στη σημερινή χρεοκοπημένη και ξεπουλημένη Ελλάδα να νοιαζόμαστε για λογοτεχνικά καφενεία και την ταβέρνα του Λεωνίδα στην Επίδαυρο -απ’ όπου πέρασε όλο το ελληνικό θέατρο- αλλά ίσως και να μην είναι.

Δεν ξέρω τι είναι λογικό και τι παράλογο σε μια χώρα που υποδέχεται το Άγιο Φως με τιμές αρχηγού κράτους και προσκυνάει κάστανα.

Ο λόγος που γράφω αυτό το κείμενο είναι άλλος.

Αυτό που μου κέντρισε το ενδιαφέρον δεν ήταν η ταβέρνα του Λεωνίδα αλλά το “διατηρητέο”.

Πριν από μερικά χρόνια, βρέθηκα σαν εθελοντής σε ένα ίδρυμα για παιδιά.

Μια μέρα, καθώς ήμασταν σε έναν εξωτερικό χώρο, παρατήρησα πως, εκτός από τα σύγχρονα κτίρια, υπήρχαν και κάποια κτίρια που ήταν διαλυμένα και σε άθλια κατάσταση.

Ρώτησα μια κυρία του ιδρύματος γιατί δεν τα γκρεμίζουν.

Μου είπε “να τα γκρεμίσουμε; Μα αυτά τα κτίρια είναι η ασπίδα μας”.

Είδε πως δεν καταλάβαινα τι εννοούσε και μου εξήγησε.

Όταν η Μελίνα Μερκούρη ήταν υπουργός Πολιτισμού, κατάλαβε πως η έκταση στην οποία βρίσκεται το ίδρυμα είναι φιλέτο και πως δεν θα αργήσει η ώρα που θα βρεθεί ο πονηρός -με τις κατάλληλες γνωριμίες- που θα πάρει την έκταση, θα την κάνει ξενοδοχείο ή καζίνο, και θα στείλει τα παιδιά στον αγύριστο.

Για να προστατεύσει τα παιδιά -και ξέροντας πως η ίδια δεν θα είναι πάντα εκεί-, η Μελίνα κήρυξε τα κτίρια διατηρητέα.

Με τη λογική πως, αν βρεθεί ο πονηρός που θα θέλει να πάρει τον χώρο, θα πρέπει τα κτίρια να αποχαρακτηριστούν από διατηρητέα, οπότε η κοινωνία θα έχει χρόνο να αντιδράσει και να σώσει τα παιδιά.

Μπορεί να μοιάζει παράλογο ή και παράνομο αυτό που έκανε η Μελίνα αλλά η ουσία είναι πως ο χώρος παραμένει ίδρυμα για τα παιδιά.

Για αυτό που έκανε η Μελίνα για να προστατεύσει τα παιδιά, ισχύει το “ο σκοπός αγιάζει τα μέσα”.

Σε αυτή τη χώρα ζούμε.

Οπότε, πρέπει να σκεφτόμαστε και να πράττουμε ανάλογα.

(Ελπίζω να καταφέρουμε να κάνουμε και την χώρα μας διατηρητέα.)

Το pitsirikos.net χρειάζεται τη βοήθειά σου

Στήριξε οικονομικά το pitsirikos.net, αν θεωρείς πως καλό είναι να υπάρχουν στην Ελλάδα και κάποιες φωνές που δεν δουλεύουν για τον Μαρινάκη, τον Αλαφούζο, τον Σαββίδη και τα άλλα παιδιά, οπότε μπορεί να διαβάσεις ή να ακούσεις κάτι διαφορετικό από αυτό που συμφέρει τους ολιγάρχες. Οι τρόποι στήριξης εδώ.

H αναδημοσίευση των κειμένων του pitsirikos.net επιτρέπεται μόνο κατόπιν άδειας. Επικοινωνήστε στο pitsiriko@gmail.com.