Τραβήξτε την πρίζα

Καλησπέρα Πιτσιρίκο μου.
Μιας και το κοινωνικο-πολιτικό κομμάτι της παραλίγο Αμερικανικής επανάστασης το καλύπτει καλύτερα απ’ όλους ο Άρης, είπα να ασχοληθώ με ένα άλλο κομμάτι, το οποίο είναι το τεχνολογικό.

Αν οι Αμερικάνοι συγχρονιστούν και κάνουν τελικά την επανάστασή τους την 25η Μαρτίου του 2021, τότε θα κάνουμε παρέα μαζί τους τις επετείους.

Αδελφικοί σύλλογοι θα γίνουμε.

Ένα από τα χαρακτηριστικά της παρ’ ολίγον επανάστασης είναι ο ρόλος που έπαιξαν τα social media.

Χωρίς να ξέρω, υποθέτω ότι θα είχε τη μεγαλύτερη live κάλυψη από οποιοδήποτε άλλο παρόμοιο γεγονός. Ο κάθε πικραμένος είχε και ένα κινητό και έκανε live streaming ή ανέβαζε επαναστατικά selfies.

Ήταν τέτοια η πόρωση, που σε κάποια φάση σκότωσαν και έναν δικό τους. Εννοώ τον μπάτσο που τον τράβηξαν έξω από την πόρτα και τον σκότωσαν εν ψυχρώ, ο οποίος αργότερα μάθαμε ότι ήταν υποστηρικτής του Τραμπ.

Γενικά, εκείνη τη μέρα ήταν υποστηρικτές του Τραμπ εναντίον υποστηρικτών του Τραμπ, που όμως δούλευαν το μεροκάματο.

Όλο αυτό φυσικά δεν έγινε ξαφνικά, αλλά οργανώθηκε σε μεγάλο χρονικό διάστημα και υπήρξε οργάνωση και προετοιμασία.

Η οργάνωση αυτή έγινε όχι τόσο μέσω Twitter -που νομίζουν οι περισσότεροι- αλλά μέσω μιας άλλης εφαρμογής που λεγόταν Parler.

“Λεγόταν” Parler, γιατί μερικές μέρες μετά τα γεγονότα η Apple και η Google απέσυραν την εφαρμογή από τα app markets και επίσης η Amazon κατέβασε την AWS πλατφόρμα πάνω στην οποία βασιζόταν η εφαρμογή.

Δυστυχώς, σε αυτό το κείμενο θα διαβάσετε πολλά ακατανόητα, αλλά δυστυχώς δεν είμαι Έλληνας δημοσιογράφος να μπορώ να απλοποιώ την τεχνολογική πραγματικότητα σε τέτοιο βαθμό που το κάνουν αυτοί.

Βέβαια, το αποτέλεσμα όταν μιλάει ένας δημοσιογράφος για τεχνολογία είναι να μην τον καταλαβαίνει κανείς, ούτε αυτός που έφτιαξε την τεχνολογία αυτή.

Σημαντικό, επίσης, είναι να καταλάβει κανείς στο περίπου πώς δουλεύουν αυτές οι εφαρμογές.

Ουσιαστικά, η εφαρμογή που τρέχει στο κινητό είναι σαν τον browser που χρησιμοποιούμε όταν βλέπουμε σελίδες στο ίντερνετ. Απλά το περιεχόμενο εμφανίζεται με το στυλ της εφαρμογής και το περιεχόμενο αυτό προέρχεται από κάποια βάση δεδομένων και ένα αποθηκευτικό χώρο κάπου στο διαδίκτυο.

Η βάση αυτή, διάφορα άλλα εργαλεία και ο αποθηκευτικός χώρος τις περισσότερες φορές προέρχονται από την πλατφόρμα της Amazon που λέγεται AWS.

H πλατφόρμα αυτή, ας πούμε ότι λέγεται cloud.

Επειδή το κόστος απόκτησης και συντήρησης εξοπλισμού για να κάνει κάτι τέτοιο κάποιος μόνος του είναι πολύ μεγάλο και πολύ σύνθετο, πλέον η συντριπτική πλειοψηφία των developers καταφεύγουν σε λύσεις όπως το AWS.

Τα υπέρ είναι πολλά, όπως ότι χρεώνεσαι μόνο τη χρήση, αλλά από την άλλη τον ουσιαστικό έλεγχο δεν τον έχεις εσύ αλλά κάποιος άλλος, που στην προκειμένη περίπτωση είναι η Amazon.

Γενικά, η Amazon είναι ο κυρίαρχος παίκτης στην αγορά, οπότε μη νομίζετε ότι ο Μπέζος έγινε πλούσιος μόνο πουλώντας αντικείμενα στο site του Amazon. Είναι κυρίαρχος και στο cloud.

Επομένως, η εφαρμογή του κινητού στέλνει και παίρνει δεδομένα από το AWS, το οποίο ανήκει στην Amazon.

Επομένως, τώρα αυτά τα δεδομένα τα έχει αυτή. Της ανήκουν όλα τα δεδομένα των χρηστών, τα προσωπικά και το τι έχουν γράψει και τι έχουν διαβάσει. Όλα.

Αν αυτό δεν είναι δύναμη, τι είναι;

Λίγο πριν κατέβει όμως ο διακόπτης, κάποια σκέφτηκε δεν αντιγράφω τα δεδομένα αυτά να τα ανεβάσω στο ίντερνετ;

Και έτσι έκανε.

Επίσης, για να επιταχύνει την διαδικασία, έφτιαξε ένα docker containerized image με τον crawler και το ανέβασε ώστε να μπορούν πολλοί ταυτόχρονα να τραβάνε δεδομένα από το AWS.

Αυτό το docker που έγραψα παραπάνω -πολύ απλοποιημένα- είναι μια μέθοδος, ώστε να μπορεί κάποιος να διανέμει εύκολα ένα πρόγραμμα το οποίο έχει σεταριστεί να δουλεύει έτσι ακριβώς όπως χρειάζεται και είναι σαν να τρέχει στον υπολογιστή αυτού που το έφτιαξε.

Ο συγκεκριμένος crawler είναι απλά μια εφαρμογή που αρχίζει από μόνη της και τραβάει δεδομένα από ένα server, χωρίς να γνωρίζει απαραίτητα πώς είναι δομημένο το περιεχόμενό του.

Αυτός που σετάρει τον crawler έχει βρει κάποια patterns που δουλεύουν, τα προγραμματίζει ώστε να αυτοματοποιηθεί η διαδικασία και μετά τον τρέχει και τον αφήνει να μαζεύει δεδομένα.

Πολλοί ανέφεραν ότι χάκαραν το Parler, αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια. Είναι απλά αδυναμία του σχεδιασμού της πλατφόρμας, που το έκανε εύκολο να μαζέψει κάποιος τα δεδομένα αυτά.

Όπως και να έχει, όμως, όταν κατάλαβαν οι οπαδοί του Τραμπ τι έγινε, ήταν πλέον αργά.

Η πλάκα είναι ότι αποκάλεσαν την κοπελίτσα που το έκανε και “left extremist”.

Στα δεδομένα αυτά, δυστυχώς, δεν υπήρχαν τα στοιχεία των χρηστών, καθώς αυτά βρίσκονται σε βάση δεδομένων που ήταν ασφαλής.

Τα δεδομένα που έγιναν backup ήταν μόνο δεδομένα που ήταν προσβάσιμα από οποιονδήποτε που θα είχε εγκατεστημένη την εφαρμογή του Parler.

Σκεφτείτε κάτι σαν το Twitter, που και εγώ -που δεν έχω πια λογαριασμό- μπορώ να μπω στον browser και να διαβάσω· απλά, δεν μπορώ πλέον να γράψω ή να πάρω notifications από άλλους χρήστες.

Φυσικά, όμως, την βάση δεδομένων και τα στοιχεία των χρηστών τα έχει πλέον η Amazon.

Σε πολλές φωτογραφίες και βίντεο που ανέβασαν οι χρήστες υπήρχαν μέσα στα EXIF data και το στίγμα του GPS, το οποίο κάνει δυνατό ακόμα και τον εντοπισμό τους.

Τα EXIF data είναι ένα κομμάτι πληροφορίας το οποίο ενσωματώνεται μέσα σε όλες τις ψηφιακές φωτογραφίες και βίντεο.

Τα κινητά και οι φωτογραφικές κάμερες κάθε φορά που βγάζουν μια φωτογραφία γράφουν διάφορα στοιχεία, όπως την ώρα, το μοντέλο της κάμερας και του φακού ή του κινητού, τις ρυθμίσεις της κάμερας εκείνη τη στιγμή και άλλα πολλά.

Όμως, όσοι έχουν GPS ενεργοποιημένο και δεν έχουν ενεργοποιήσει την λειτουργία αυτή, τότε η γεωγραφική τους θέση καταχωρείται μέσα στην φωτογραφία.

Στην επόμενη φωτογραφία βλέπετε τις συντεταγμένες GPS από περίπου 400 video που ανέβασαν χρήστες εκείνη τη μέρα στο Parler.

Όπως βλέπετε αυτό είναι το καπιτώλιο και με μπλε είναι οι θέσεις. Επίσης όπως βλέπετε η ακρίβεια του GPS των κινητών τηλεφώνων είναι τόσο καλή, που έχουν απόκλιση 1 με 2 μέτρα.

Κάποιος άλλος έκανε ανάλυση σε 68000 βίντεο που ανέβηκαν στο Parler και έκανε και χάρτες κατανομής στην Αμερική.

Αν υπάρχουν και Έλληνες χρήστες εκεί, σε λίγες μέρες θα είναι γνωστό. Φυσικά, αν κάποιος έχει όρεξη και τεχνογνωσία μπορεί να το κάνει και τώρα.

Το αρχείο με τα metadata είναι περίπου 200MB και μπορεί να το κατεβάσει οποιοσδήποτε. Για παράδειγμα, το έχω ήδη αποθηκευμένο, αλλά εκ των υστέρων σκέφτηκα ότι δεν με νοιάζει να το κάνω.

Πάντως, να ξέρετε δεν την γλιτώνετε.

Φυσικά δεν είναι όλοι οι χρήστες του Parler ακροδεξιοί, αλλά η συντριπτική πλειοψηφία είναι γιατί χρησιμοποιήθηκε ως το βασικό τους εργαλείο επικοινωνίας.

Επομένως, να ξέρετε ότι όταν ανεβάζετε μια φωτογραφία στο Facebook, στο Instagram και οπουδήποτε αλλού -εκτός του ότι πλέον δεν σαν ανήκει αυτή η φωτογραφία- μαθαίνουν και όλες αυτές τις πληροφορίες και τις καταχωρούν. Για πάντα.

Παράλληλα, παρόμοιες προσπάθειες ξεκίνησαν ταυτόχρονα και από άλλους.

Μάλιστα στο Reddit -άλλο ένα γνωστό social media- στο κανάλι του DataHoarder -το οποίο αφορά την συλλογή δεδομένων γενικότερα και δεν είναι political sub- επετράπη να παραμείνει το thread στο οποίο συλλέγονται όλα τα δεδομένα που αφορούν το συγκεκριμένο περιστατικό.

Για να μην μακρηγορώ άλλο, το αποτέλεσμα είναι ότι τους ξέσκισαν. Υπάρχουν πάνω από 50ΤΒ δεδομένα που έχουν συλλεχθεί συνολικά, μόνο από χρήστες.

Τα δεδομένα αυτά δεν είναι ακόμα σε μορφή που δεν μπορεί να τα δει οποιοσδήποτε, γιατί είναι ακόμα σε μορφή metadata. Δηλαδή, είναι μια μορφή από αρχεία που έχουν την πληροφορία, αλλά τα αρχεία αυτά ακόμα δεν έχουν ταξινομηθεί.

Σε λίγο καιρό θα είναι λογικά όλα διαθέσιμα στο διαδίκτυο.

Πλέον γίνεται συλλογή mug shots από χιλιάδες χρήστες -οι οποίοι κάνουν πλέον την δουλειά του FBI- και οι οποίοι μέσα από τις φωτογραφίες και τα βίντεο που έχουν διαρρεύσει, βρίσκουν ποιοι συμμετείχαν εκείνη τη μέρα.

Ουσιαστικά, γίνονται χαφιέδες μέσω ίντερνετ. Ξεχάστε τις μάσκες και τα λοιπά.

Τα ερωτήματα τώρα, φίλε μου Πιτσιρίκο, είναι πολλά.

Βασικά, είναι τόσα πολλά, που δεν ξέρω καν από πού να ξεκινήσω και πού να σταματήσω.

Το τι είναι σωστό ή λάθος, ηθικό ή ανήθικο το αφήνω να το σκεφτεί ο καθένας μόνος του.

Πάντως, το μόνο σίγουρο είναι ότι πρέπει να καταλάβει ο κόσμος τι επιπτώσεις έχουν τα social media, τι σκοπούς εξυπηρετούν και ποια τα αποτελέσματα.

Την ξέρω ήδη τη γνώμη σου, Πιτσιρίκο μου -μιας και την έχεις πει πολλές φορές στα podcasts-, και συμφωνώ.

Τα έχει πει δεκάδες φορές και ο φίλος μου ο Κώστας από το Άμστερνταμ στα δικά του podcasts.

Όσο ο κόσμος είναι στα social media, τότε κάποιοι άλλοι θα ξέρουν περισσότερα απ’ ό,τι οι ίδιοι για τους εαυτούς τους. Και αυτό εκτός από τραγικό είναι και επικίνδυνο.

Θα παραλείψω την κοινωνική ανάλυση, όμως, καθώς προσωπικά πλέον δεν έχω κανένα social και νιώθω πολύ τυχερός γι’ αυτό.

Παρ’ όλ’ αυτά, ξέρω και γνωρίζω πώς αλλιώς με παρακολουθούν, αλλά τουλάχιστον ξέρω και πως να προφυλάσσομαι όσο μπορώ και να παίρνω το αποδεκτό ρίσκο.

Αλλά ας τα σκεφτούν και οι υπόλοιποι.

Αυτό που γίνεται τώρα στην Αμερική είναι case study και θα είναι για πολλά χρόνια.

Προσπάθησα με αυτό το κείμενο να σας δείξω τι συμβαίνει παράλληλα με τα γεγονότα αυτά στο κομμάτι της τεχνολογίας και της πληροφορίας.

Και ακόμα είναι η αρχή, έχουν περάσει μόνο λίγες μέρες. Θα γίνουν ακόμα πολλά.

Μόλις τα δεδομένα αυτά θα είναι διαθέσιμα σε μορφή που μπορούν να αξιοποιηθούν από περισσότερους, τότε να ξέρετε θα υπάρξουν πολλά συμπεριφορικά μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) που θα σκαλίσουν αυτά τα δεδομένα.

Με το σκάλισμα αυτό, η ΤΝ θα βρει πτυχές που δεν μπορούμε εμείς ως άνθρωποι να δούμε και θα βγάλει συμπεράσματα που εμείς δεν μπορούμε.

Και τα αποτελέσματα αυτά για κάποιους να ξέρετε ότι θα είναι όπλο.

Αυτό που γράφω δεν είναι θεωρία συνωμοσίας, χα χα. Έχει ήδη ξεκινήσει.

Στο sub r/datasets για παράδειγμα -το οποίο είναι κέντρο αναφοράς για συλλογή δεδομένων που χρησιμοποιούνται σε μοντέλα ΤΝ-, ήδη κάποιοι ξεκίνησαν να τα σκαλίζουν.

Τραβήξτε την πρίζα!

Φιλιά πολλά από το Βερολίνο.

Δ.

Υ.Γ. Οι τεχνικές λεπτομέρειες για όλα τα παραπάνω είναι πολύ περισσότερες, αλλά δεν το ανέλυσα παραπάνω γιατί θα ήταν ακαταλαβίστικο. Πάντως, τίποτα από τα παραπάνω δεν είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας.

(Φίλε Δημήτρη, πολύ χρήσιμο το κείμενό σου. Δημήτρη, είμαι κι εγώ ένας από τους χρήστες του Parler. Με το πού πήρα χαμπάρι τι παίζει με τους οπαδούς του Τραμπ έξω από το Καπιτώλιο, έτρεξα να κάνω λογαριασμό στο Parler. Δυστυχώς, δεν το κατάφερα αμέσως γιατί η εφαρμογή σερνόταν -μάλλον ήταν πολλοί αυτοί που είχαν την ίδια ιδέα με εμένα-, οπότε, όταν το κατάφερα την επόμενη μέρα, αφενός δεν μπορούσα να βρω τίποτα το ενδιαφέρον και αφετέρου μετά από λίγο το Parler εξαφανίστηκε. Δηλαδή, το εξαφάνισαν. Δημήτρη, εγώ είμαι υπέρ του να υπάρχουν πολλά social media και να ανήκουν σε πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους ή να κάνουν και οι χρήστες του Διαδικτύου τα δικά τους social media. Δεν τα γουστάρω τα μονοπώλια. Θεωρώ πως είναι θέμα χρόνου να εμφανιστούν social media που θα μοιράζουν κάποια από τα τεράστια έσοδά τους στους χρήστες τους. Αν κάποιος κάνει την αρχή, θα αναγκαστούν να τον ακολουθήσουν όλοι. Άλλωστε, τα social media εξαρτώνται από τους χρήστες τους. Αν οι χρήστες κλείσουν ή εγκαταλείψουν τους λογαριασμούς τους στα social media, τα έχουν στείλει στον διάολο. Το τι συνέβη με τη μετοχή του Twitter από τη στιγμή που έκλεισε το λογαριασμό του Ντόναλντ Τραμπ -βλακώδης κίνηση κατά την άποψή μου-, δείχνει τι μπορεί να συμβεί, αν υπάρξει οργανωμένη έξοδος από τα social media. Όσο για τα προσωπικά δεδομένα, δεν χρειάζονται τα social media. Η Ασφάλεια ξέρει. Και με Διαδίκτυο και χωρίς Διαδίκτυο. Να είσαι καλά. Την αγάπη μου.)

Το pitsirikos.net χρειάζεται τη βοήθειά σου

Στήριξε οικονομικά το pitsirikos.net, αν θεωρείς πως καλό είναι να υπάρχουν στην Ελλάδα και κάποιες φωνές που δεν δουλεύουν για τον Μαρινάκη, τον Αλαφούζο, τον Σαββίδη και τα άλλα παιδιά, οπότε μπορεί να διαβάσεις ή να ακούσεις κάτι διαφορετικό από αυτό που συμφέρει τους ολιγάρχες. Οι τρόποι στήριξης εδώ.

H αναδημοσίευση των κειμένων του pitsirikos.net επιτρέπεται μόνο κατόπιν άδειας. Επικοινωνήστε στο pitsiriko@gmail.com.