To Manifesto της Επιστροφής μου
Γεια σου Πιτσιρίκο,
Ελπίζω να είσαι καλά και να απολαμβάνεις το καλοκαίρι σου. Η αλήθεια είναι ότι το άρθρο μου έρχεται λίγο αργοπορημένο σε σχέση με τις εμπειρίες αναγνωστών σου που ανέβηκαν πριν κάνα δίμηνο.
Τι να κάνουμε, όμως, που εγώ τώρα πήρα μια απόφαση για την οποία, αν με ρωτούσες πριν λίγο καιρό, δεν θα την έπαιρνα για κανένα λόγο.
Όμως, τέρμα τα ψέματα.
Το φετινό καλοκαίρι μαζί με τις βουτιές στις παραλίες και τις ενδιαφέρουσες συναντησεις και συζητήσεις εντός και εκτός Αθηνών, μου προσέφερε ένα απρόσμενα διαφωτιστικό reality check.
Η νοσταλγία για τους φίλους, η αγάπη για τη ζωντάνια της Αθήνας και ο ενθουσιασμός που μου προκαλεί η δυνατότητα δημιουργίας μιας ζωής στην πόλη που με έθρεψε, μου άνοιξε καινούργιους ορίζοντες.
Το “Θέλω να γυρίσω πίσω” ήρθε σαν αστραπή εν αιθρία, αν και εκ των υστέρων νομίζω ότι στο πίσω μέρος του μυαλού μου, η ιδέα της επιστροφής άρχισε να χτίζεται σιγά σιγά εδώ και κάποιους μήνες.
Η σκέψη αυτή δεν σχηματίστηκε στο μυαλό μου σαν κάτι λογικό και τεκμηριωμένο αλλά σαν μια εσωτερική ανάγκη.
Η απόφαση για την επιστροφή παγιώθηκε μέσα στη πρώτη εβδομάδα επιστροφής μου στο Amsterdam, στις αρχές Αυγούστου.
Βασικά, ήταν μια φωνή που απλά με ρωτούσε “Πού είσαι ευτυχισμένη;”, όχι χρηματικά, καριερίστικα και επιφανειακά,αλλά με την βαθύτερη έννοια της γαλήνης και της εσωτερικής ισορροπίας.
Στο χρονοδιαγραμμα της ζωής μου, είχα τοποθετήσει την Ελλάδα στο πολύ μακρινό μέλλον.
Βέβαια, λένε πως, όταν κάποιος κάνει σχέδια, ο Θεός γελάει.
Ο Θεός δε ξέρω αν υπάρχει και πόσο μάλλον τι κάνει, αλλά ένα είναι σίγουρο, εγώ γελάω πολύ.
Γελάω με τις αστραπιαίες αλλαγές που δρομολογώ στη ζωή μου γιατί αισθάνομαι ότι πια έχει έρθει η ώρα να κλείσει μια πόρτα και να ανοίξει μια άλλη.
Γελάω με την σιγουριά που νιώθω ότι η αλλαγή που θέλω τώρα μπορεί να πραγματωθεί μόνο στην Ελλάδα που ήταν απαγορευμένος τόπος στο μυαλό μου ειδικά μετά το δημοψήφισμα του 2015.
Γελάω, επίσης, με το πόσο εύκολα έβαλα στην άκρη όλα όσα με εξαγριώνουν στην Ελλάδα και με τη θέλησή μου να τα πολεμήσω με θετική σκέψη χωρίς να υποκύψω στα θυμικά μου ένστικτα.
Πάνω απ’ όλα, εκπλήσσομαι με τον εαυτό μου και την ωριμότητα που εκφράζω στη συγκεκριμένη φάση της ζωής μου.
Δεν γυρνάω πίσω ονειροβατώντας αλλά ενσυνείδητα με μια βαθιά ανάγκη να ενηλικιωθώ τελεσίδικα πια.
Η μετανάστευση στο εξωτερικό για την πλειονότητα των Ελλήνων είναι ο πιο αποτελεσματικός και τάχιστος τρόπος να ωριμάσεις γιατί από το σπίτι των γονιών σου, διακτινίζεσαι σε μια κατάσταση που είσαι υπεύθυνος για επιβίωση και την πορεία σου.
Τα λεφτά σου θα σε θρέψουν, τα χέρια σου θα σε ζήσουν και οι επιλογές σου θα σε ορίσουν.
Η επιστροφή στην Ελλάδα μπορεί να μοιάζει με τιμωρία για κάποιους αλλά για μένα τείνει να συμβολίζει την υπέρτατη τελετή ενηλικίωσης και απελευθέρωσης.
Η Ολλανδία, με τα μύρια προσόντα της, δεν παύει να είναι μια προστατευμένη φούσκα στον ουρανό, όπου μπορείς να κάθεσαι ασφαλής και να ατενίζεις το κόσμο να φλέγεται.
Σου προσφέρει μια αίσθηση ασφάλειας και, παράλληλα, ένα ατελείωτο άγχος ανταγωνισμού για μια θέση στον ήλιο.
Έναν ήλιο διαφορετικό από της Ελλάδας που σου καίει την ψυχή και όχι το δέρμα.
Μέσα μου, νιώθω ότι επιστρέφω με ένα ανανεωμένο set ικανοτήτων, μια απείρως σκληραγωγημένη ιδιοσυγκρασία γιατί η ζωή στο Amsterdam δεν είναι μόνο parties, μπάφος και καλοπέραση· ή τουλάχιστον δεν γίνεται να διατηρήσεις ένα τέτοιο lifestyle ευχάριστα για 4 χρόνια χωρίς να καείς.
Βέβαια, γυρνώντας στην Ελλάδα, ελπίζω να βρω τον πιο συναισθηματικά πλήρη εαυτό μου που έχασα στο εξωτερικό, την πιο ανέμελη πλευρά μου γιατί θα ζω την ίδια καθημερινότητα με τους ανθρώπους μου.
Ανθρώπους που ευτυχώς δεν έχασα μετά από τόσα χρόνια στο εξωτερικό και που ανυπομονώ να μοιραστώ στιγμές χαράς και λύπης μαζί τους.
Η ζωή είναι πολύ μικρή για να της βάζεις όρια βασισμένα μόνο στην λογική.
Το συναίσθημα με φέρνει πίσω στην Ελλάδα και η ελπίδα ότι η ανθρωπιά, η ζεστασιά και η κουλτούρα συνεχίζουν να υπάρχουν ακόμη εκεί.
Γνωρίζω ότι η Ελλάδα μόνο οικονομικός, κοινωνικός και πολιτικός παράδεισος δεν μπορεί να θεωρηθεί αλλά, παραδόξως, υπάρχουν αρκετοί φίλοι μου που σκέφτονται να κάνουν το ίδιο βήμα με εμένα και να επιστρέψουν στην Αθήνα.
Ο πιο πιθανός λόγος πρέπει μάλλον να είναι ότι έχουμε καταφέρει να κρατήσουμε την Ελλάδα μέσα μας, σαν την “Ιθάκη” του Καβάφη.
Όλοι αναζητούμε αυτή την εσωτερική ομορφιά που συμβολίζει η Ελλάδα για εμάς την οποία για κάποιο παράξενο λόγο δεν καταφέραμε να βρούμε στην ολότητα της στο εξωτερικό.
Άρα, εύχομαι όλοι μας, σαν άλλοι Οδυσσέες, να φέρουμε εις πέρας τα σχέδια μας και ο καθένας να οδηγηθεί στην προσωπική του Ιθάκη.
Κλείνοντας, θέλω να παραθέσω τους μαγικούς στίχους της Ιθάκης του Κωσταντίνου Καβάφη που αντιπροσωπεύουν τα ατελείωτα ταξίδια του κάθε ανθρώπου προς την ολοκλήρωση.
Ἡ Ἰθάκη σ᾿ ἔδωσε τ᾿ ὡραῖο ταξίδι.
Χωρὶς αὐτὴν δὲν θἄβγαινες στὸν δρόμο.
Ἄλλα δὲν ἔχει νὰ σὲ δώσει πιά.
Κι ἂν πτωχικὴ τὴν βρῇς, ἡ Ἰθάκη δὲν σὲ γέλασε.
Ἔτσι σοφὸς ποὺ ἔγινες, μὲ τόση πείρα,
ἤδη θὰ τὸ κατάλαβες ᾑ Ἰθάκες τί σημαίνουν.
Να σαι καλά Πιτσιρίκο και καλή αντάμωση!
Ειρήνη από Amsterdam
(Αγαπητή Ειρήνη, χαίρομαι που επιστρέφεις στην Ελλάδα με ενθουσιασμό. Εγώ δεν ακούω ούτε τη λογική, ούτε το συναίσθημα. Ακούω το στομάχι μου, που δεν κάνει ποτέ λάθος και με προειδοποιεί για όλα. Κι όσες φορές το αγνόησα, το πλήρωσα. Καταλαβαίνω απόλυτα τι σημαίνει να μην είσαι με τους ανθρώπους που αγαπάς και να θέλεις να είσαι μαζί τους. Αυτό είναι το μόνο πράγμα που καταλαβαίνω απόλυτα σε αυτή τη ζωή.
Ειρήνη, νομίζω πως, τελικά, δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία πού ζει κάποιος.
Το ποίημα του Καβάφη που με εκφράζει και προσπαθώ να μην το ξεχνάω ποτέ είναι αυτό:
Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις
μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου,
μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες.
Μην την εξευτελίζεις πηαίνοντάς την,
γυρίζοντας συχνά κ’ εκθέτοντάς την
στων σχέσεων και των συναναστροφών
την καθημερινήν ανοησία,
ώς που να γίνει σα μια ξένη φορτική.
Αυτό που λέει ο Καβάφης -και είναι φιλοσοφία ζωής- πρέπει ο άνθρωπος να το έχει στο μυαλό του, σε όποια χώρα κι αν ζει. Να είσαι καλά, Ειρήνη. Καλή αντάμωση!)
Το pitsirikos.net χρειάζεται τη βοήθειά σου
Στήριξε οικονομικά το pitsirikos.net, αν θεωρείς πως καλό είναι να υπάρχουν στην Ελλάδα και κάποιες φωνές που δεν δουλεύουν για τον Μαρινάκη, τον Αλαφούζο, τον Σαββίδη και τα άλλα παιδιά, οπότε μπορεί να διαβάσεις ή να ακούσεις κάτι διαφορετικό από αυτό που συμφέρει τους ολιγάρχες. Οι τρόποι στήριξης εδώ.